2025-09-22
สภาพคล่องที่สูงกว่ามักจะลดแรงกระทบของราคา เพราะ Order Book ที่ลึกกว่าและสเปรดที่แคบกว่าสามารถดูดซับคำสั่งได้ใกล้เคียงกับราคาที่เสนอ ขณะที่สภาพคล่องต่ำมักจะเพิ่มแรงกระทบเพราะคำสั่งถูกบังคับให้ “เดินไปตาม Order Book”
ในทางปฏิบัติ สภาพคล่องที่ดีกว่าจะช่วยเรื่องการเข้าซื้อ การขายออก และการควบคุมความเสี่ยง ด้วยการลดช่องว่างระหว่างราคาที่คาดหวังกับราคาที่เกิดขึ้นจริง
สภาพคล่องคือความสะดวกและความรวดเร็วในการซื้อขายที่ราคาหรือใกล้กับราคาที่เสนอ ในตลาดที่มีสภาพคล่องสูง สเปรดจะแคบและมีปริมาณคำสั่งมาก ทำให้ส่วนใหญ่คำสั่งซื้อขายถูกจับคู่ใกล้กับราคาเสนอ
โดยสภาพคล่องที่สูงกว่าจะลดแรงกระทบของราคาสำหรับคำสั่งซื้อขายขนาดเท่ากัน ในขณะที่สภาพคล่องต่ำจะเพิ่มแรงกระทบเพราะคำสั่งต้องใช้ปริมาณมากขึ้นจากสมุดคำสั่ง
ผลกระทบต่อราคาคือต้นทุนแฝงที่อาจสูงกว่าค่าธรรมเนียม หากการซื้อหรือขายทำให้ราคาตลาดขยับ ราคาที่ได้จริงจะแย่ลง และทำให้กลยุทธ์เสียเปรียบ
สภาพคล่องยังเป็นพื้นฐานของการควบคุมความเสี่ยง เช่น คำสั่งหยุดขาดทุน (stop loss), การป้องกันความเสี่ยง (hedge) และการปรับพอร์ต (rebalance) จะทำงานได้เชื่อถือมากขึ้นเมื่อมีตลาดที่รองรับขนาดคำสั่งได้รวดเร็วและโปร่งใส
ความลึกช่วยดูดซับปริมาณ: คิวหนาที่ระดับราคาใกล้เคียงช่วยลดระยะที่คำสั่งตลาดต้อง “เดิน”
การเสนอราคาแบบสเปรดระหว่างซื้อและขายจะกำหนดขั้นตอนแรก: สเปรดที่กว้างเพิ่มต้นทุนขั้นต่ำในการข้ามราคา ก่อนที่จะเกิดการขยับต่อไป
เวลาและตลาดซื้อขายมีผล: ช่วงเวลาที่มีสภาพคล่องสูงและแพลตฟอร์มที่มีความแข็งแรงช่วยให้สเปรดแคบและคุณภาพการจับคู่ดีกว่า
ภาวะกดดันขยายต้นทุน: รอบข่าวหรือช่วงที่ตลาดบาง สภาพคล่องจะหายไปและสลิปเพจจะสูงขึ้น
การกระจายตัวและคำสั่งที่ซ่อนอยู่: การจับคู่นอกตลาดอาจช่วยได้ แต่ราคาส่วนใหญ่ยังอ้างอิงสมุดคำสั่งที่เห็น ดังนั้นหากชั้นราคาบนสุดบาง แรงกระทบก็จะยังสูง
ตรวจสอบความคงที่ของสเปรดในช่วงไม่กี่นาทีที่ผ่านมาและดูว่ามีการกว้างขึ้นทันทีหรือไม่
ตรวจขนาดคำสั่งที่สองระดับราคาดีที่สุดทั้งสองฝั่ง และเปรียบเทียบกับขนาดคำสั่งที่คุณวางแผนจะส่ง
ตรวจปริมาณซื้อขายต่อหนึ่งนาทีล่าสุด และจำกัดการเข้าร่วม (participation) ให้อยู่ที่สัดส่วนเล็กเมื่อเทียบกับมัน
เทรดเดอร์ต้องการซื้อ 5,000 หุ้นที่ราคา $10.00 ในหุ้นที่มีสภาพคล่องสูง สเปรดเพียง 1 เซนต์ และมีหุ้นหลายพันที่แต่ละระดับราคา คำสั่งอาจเสร็จสิ้นใกล้ $10.00–$10.03
ในหุ้นที่สภาพคล่องต่ำ สเปรดกว้าง 10 เซนต์ และมีหุ้นไม่กี่ร้อยต่อระดับราคา ค่าเฉลี่ยอาจขึ้นไปถึง $10.20 หรือแย่กว่านั้น
ผลกระทบ 20 เซนต์ต่อ 5,000 หุ้น เท่ากับต้นทุนเพิ่มประมาณ $1,000 ก่อนค่าธรรมเนียมใด ๆ
หากเห็นว่ามีหุ้น 4,000 หุ้นในสองระดับราคาที่ใกล้ที่สุด และปริมาณซื้อขายเฉลี่ยต่อนาทีคือ 10,000 หุ้น ควรแบ่งส่งคำสั่งเป็นล็อตละ 1,000–2,000 หุ้น เพื่อจำกัดการเข้าร่วมและลดการ “เดินราคา”
ใช้เป็นคู่มือคร่าว ๆ เพื่อตรวจสอบความเหมาะสมของขนาดคำสั่งซื้อขาย
สูตรประมาณการผลกระทบต่อแต่ละล็อต ≈ สเปรดที่ต้องข้าม + ต้นทุนการ “เดินราคา”
ต้นทุนการเดินราคา (Walk cost) ≈ (ขนาดล็อต ÷ ความลึกที่แสดงใกล้ ๆ) × ระยะ tick เฉลี่ยที่ต้องใช้เพื่อจับคู่
แนวป้องกัน: ให้แต่ละล็อตมีขนาดต่ำกว่าสัดส่วนเล็ก ๆ ของปริมาณซื้อขายเฉลี่ยต่อนาที และต่ำกว่าปริมาณรวมที่ระดับราคาสองชั้นบนสุด
ตัวอย่าง: การวางแผนจะซื้อ 2,000 หุ้น ขณะที่ระดับเสนอขายสองชั้นบนสุดมี 5,000 หุ้น และสเปรดคือ $0.02
ล็อตนี้คิดเป็น 40% ของความลึกที่เห็น และแต่ละ tick มีค่า $0.01 คาดว่าจะต้องข้ามประมาณ $0.02 + ต้นทุนการเดินราคา $0.004–$0.01 ขึ้นอยู่กับการเติมคำสั่งและการไหลของตลาด
ปรับขนาดคำสั่งให้พอดีกับความลึกที่เห็นและปริมาณซื้อขายเฉลี่ย แบ่งคำสั่งใหญ่เป็นล็อตย่อย ๆ ตามปริมาณ
ใช้คำสั่ง Limit หรือ Marketable Limit เพื่อควบคุมราคาที่เลวร้ายที่สุด และใช้คำสั่ง Passive หากไม่ได้เร่งด่วน
ส่งคำสั่งไปยังตลาดที่มีคุณภาพการจับคู่คงที่และมีการปรับปรุงราคา หยุดหรือปรับขนาดใหม่หากสเปรดกว้างขึ้น ความลึกลดลง หรือมีข่าวใกล้เข้ามา
| ความผิดพลาด | ผลกระทบ | แก้ไข |
|---|---|---|
| คิดว่าสภาพคล่อง = ปริมาณซื้อขายเท่านั้น | พลาดความเสี่ยงจากสเปรดและความลึก | ตรวจสอบความคงที่ของสเปรดและความลึกใกล้เคียง ไม่ใช่ดูแค่ปริมาณการซื้อขาย |
| สมมติว่าสเปรดแคบหมายถึงใส่ขนาดเท่าไรก็ได้ | Order Bok ซ่อนอยู่ ทำให้ราคาขยับ | ตรวจสอบระดับราคาถัดจากชั้นบนสุดก่อนส่งคำสั่งขนาดใหญ่ |
| ลืมคำนวณผลกระทบของการขายออก | ต้นทุนการขายออกสูงเกินแผน | ทดสอบผลกระทบทั้งตอนเข้าและออกภายใต้เงื่อนไขคล้ายกัน |
| เทรดในช่วงที่ตลาดบางหรือมีข่าว | สลิปเพจและช่องว่างรุนแรงขึ้น | ลดขนาดหรือรอจนกว่าความลึกจะกลับมา |
| ใช้แต่คำสั่ง Market อย่างเดียว | ควบคุมราคาไม่ได้ | ใช้คำสั่งที่ควบคุมราคาเมื่อไม่ได้เร่งด่วน |
สเปรด (Spread): ช่องว่างระหว่างราคาซื้อสูงสุด (Bid) และราคาขายต่ำสุด (Ask) ที่เป็นต้นทุนแรกของการซื้อขาย
ความลึกของตลาด (Market Depth): ปริมาณคำสั่งคงค้างในแต่ละระดับราคาที่กำหนดว่าตลาดรองรับได้มากแค่ไหน
สลิปเพจ (Slippage): ความต่างระหว่างราคาที่คาดว่าจะได้กับราคาที่จับคู่จริง เนื่องจากการเคลื่อนไหวและคิวคำสั่ง
ผลกระทบต่อราคา (Price Impact): การเคลื่อนไหวของราคาที่เกิดจากคำสั่งซื้อขายเมื่อมันกินสภาพคล่องที่มีอยู่
กำหนดอัตราการเข้าร่วมเป้าหมาย (participation rate) แล้วจัดตารางคำสั่งย่อยตามการติดตามปริมาณการซื้อขายอย่างง่าย จากนั้นส่งคำสั่งไปยังตลาดที่สามารถให้การปรับปรุงราคาและคุณภาพการจับคู่ได้อย่างสม่ำเสมอ ใช้ peg orders และคำสั่งแบบจำกัด (discretionary limits) เพื่อเพิ่มโอกาสได้ราคาที่ดีกว่า และหยุดหรือปรับขนาดใหม่เมื่อสเปรดกว้างขึ้นหรือความลึกลดลง
เปรียบเทียบการจับคู่คำสั่งจริงกับราคามาตรฐาน (benchmark price) แต่ต้องยอมรับว่าแทคติกใด ๆ ก็ไม่สามารถลบต้นทุนที่ซ่อนอยู่ทั้งหมดได้
สภาพคล่องและผลกระทบราคามีความสัมพันธ์กันโดยตรง ในตลาดที่ลึกและมีการซื้อขายคึกคัก เทรดเดอร์สามารถซื้อขายใกล้กับราคาที่เสนอได้ แต่ในตลาดที่บาง คำสั่งขนาดเดียวกันจะทำให้ราคาขยับแรงขึ้น
ดังนั้น ต้องวางแผนเรื่องขนาดคำสั่ง เวลา การเลือกตลาด และประเภทคำสั่ง ตามสภาพคล่องที่มีอยู่ แล้วตรวจสอบซ้ำด้วยข้อมูลการจับคู่จริง เพื่อควบคุมต้นทุนแฝงไม่ให้บานปลาย
ข้อสงวนสิทธิ์: เอกสารนี้จัดทำขึ้นเพื่อวัตถุประสงค์ในการให้ข้อมูลทั่วไปเท่านั้น และไม่ได้มีเจตนา (และไม่ควรพิจารณาว่าเป็น) คำแนะนำทางการเงิน การลงทุน หรือคำแนะนำอื่นใดที่ควรอ้างอิง ความคิดเห็นใดๆ ในเอกสารนี้ไม่ได้เป็นคำแนะนำจาก EBC หรือผู้เขียนว่ากลยุทธ์การลงทุน หลักทรัพย์ ธุรกรรม หรือการลงทุนใดๆ เหมาะสมกับบุคคลใดบุคคลหนึ่งโดยเฉพาะ
