Bản tóm tắt:
Đồng rúp Nga đã tăng 45% so với đô la Mỹ vào năm 2025, nhờ kiểm soát vốn, lãi suất cao và thặng dư thương mại mạnh mẽ.
Sự tăng giá mạnh mẽ của đồng rúp Nga trong năm 2025 đã thu hút sự chú ý của các nhà giao dịch ngoại hối, các nhà hoạch định chính sách và các nhà phân tích trên toàn thế giới. Kể từ đầu năm, đồng rúp đã tăng vọt khoảng 45% so với đô la Mỹ, khẳng định vị thế là đồng tiền chủ chốt có hiệu suất hoạt động tốt nhất trên thị trường toàn cầu.
Sự tăng giá đáng kinh ngạc này không chỉ vượt qua những kỳ vọng thông thường trong bối cảnh các lệnh trừng phạt và rạn nứt địa chính trị đang diễn ra mà còn cung cấp cái nhìn sâu sắc về chiến lược kinh tế đang phát triển của Nga và sự tương tác phức tạp giữa chính sách trong nước, dòng chảy thương mại và tâm lý toàn cầu.
1. Kiểm soát vốn chặt chẽ
Chính quyền Nga đã thực hiện các biện pháp kiểm soát vốn nghiêm ngặt để ổn định đồng nội tệ. Các biện pháp này bao gồm:
- Chuyển đổi bắt buộc: Các nhà xuất khẩu phải chuyển đổi một phần đáng kể thu nhập từ ngoại tệ sang rúp, làm tăng nhu cầu về đồng tiền địa phương.
- Hạn chế chuyển tiền: Hạn chế dòng vốn chảy ra ngăn cản các hộ gia đình và tập đoàn chuyển số tiền lớn ra nước ngoài, qua đó làm tăng nhu cầu về đồng rúp trong nước Nga.
2. Lãi suất tăng cao
Ngân hàng Trung ương Nga đã duy trì lãi suất chủ chốt ở mức cao đáng kể là 21% trong suốt năm 2025. Mức lãi suất cao này đã khiến các tài sản định giá bằng đồng rúp trở nên cực kỳ hấp dẫn, khuyến khích cả người tiết kiệm trong nước và người nước ngoài đầu tư và nắm giữ tài sản bằng đồng rúp. Lập trường chính sách tiền tệ đã:
- Lạm phát giảm, CPI hàng năm giảm xuống dưới 4% vào giữa năm.
- Không khuyến khích đầu cơ vào đồng rúp vì chi phí vay để bán khống đồng tiền này quá đắt đỏ.
3. Thặng dư thương mại dai dẳng
Các lệnh trừng phạt đã cắt giảm lượng hàng hóa phương Tây nhập khẩu vào Nga, nhưng xuất khẩu năng lượng, khoáng sản và nông sản của nước này - đặc biệt là sang châu Á và Trung Đông - vẫn mạnh mẽ. Thặng dư thương mại đạt được có nghĩa là:
- Dòng tiền nước ngoài chảy vào Nga nhiều hơn chảy ra, làm giảm nhu cầu về đô la và euro trong khi hỗ trợ đồng rúp.
- Trong nửa đầu năm 2025, thặng dư tài khoản vãng lai đạt 95 tỷ đô la, so với 60 tỷ đô la trong cùng kỳ năm 2024.
4. Giảm nhu cầu ngoại tệ
Với việc nhập khẩu bị hạn chế mạnh do các hạn chế và biện pháp tự trừng phạt của các công ty phương Tây và một số công ty châu Á, các ngân hàng và doanh nghiệp Nga ít cần ngoại tệ hơn để mua hàng ở nước ngoài. Xu hướng này đã:
- Giảm nhu cầu về đô la.
- Dẫn đến giá mua đồng rúp tăng mạnh trên thị trường ngoại hối trong nước.
5. Diễn biến địa chính trị
Tâm lý thị trường đã thay đổi vào đầu năm 2025 sau khi xuất hiện những tín hiệu ngoại giao từ Washington, Bắc Kinh và Moscow. Việc Tổng thống Trump tái đắc cử đã dẫn đến nhận thức về một sự tan băng tiềm tàng, hoặc ít nhất là mối quan hệ mang tính giao dịch hơn, giữa Mỹ và Nga. Hy vọng về một giải pháp ổn định cho vấn đề Ukraine - mặc dù vẫn còn xa vời - càng thúc đẩy hoạt động mua đồng rúp đầu cơ.
- Các nhà phân tích lưu ý rằng dòng vốn đầu cơ đã tăng trong quý 1 và quý 2 khi các quỹ vĩ mô quốc tế đặt cược vào sức mạnh của đồng rúp.
Mặc dù đồng rúp mạnh hơn mang lại một số lợi thế nhất định, nhưng vẫn có những rủi ro và nhược điểm đáng chú ý:
- Tác động đến doanh thu của chính phủ: Phần lớn thu nhập nhà nước của Nga đến từ xuất khẩu năng lượng được định giá bằng ngoại tệ. Đồng rúp mạnh hơn đồng nghĩa với việc thu nội tệ ít hơn cho mỗi đô la hoặc euro kiếm được, khiến ngân sách tài khóa bị thắt chặt.
- Chi phí nhập khẩu: Nhập khẩu rẻ hơn (nếu được phép) giúp kiềm chế lạm phát và hỗ trợ thu nhập thực tế, nhưng tác dụng này sẽ giảm đi khi các lệnh trừng phạt toàn cầu hạn chế dòng sản phẩm và công nghệ chảy vào.
Mặc dù đồng rúp tăng mạnh, nhưng có một số yếu tố có thể gây ra sự đảo ngược:
- Rủi ro định giá quá cao: Các quan chức Nga, bao gồm cả ngân hàng trung ương, gần đây đã cảnh báo rằng đồng rúp hiện có thể bị định giá quá cao, làm tăng khả năng xảy ra điều chỉnh.
- Nới lỏng kiểm soát vốn: Nếu chính quyền nới lỏng các hạn chế khi lạm phát được kiểm soát, nhu cầu đô la bị dồn nén trong người dân và doanh nghiệp có thể gây ra dòng vốn chảy ra mới.
- Những cú sốc bên ngoài: Bất kỳ sự leo thang nào về rủi ro địa chính trị hoặc các vòng trừng phạt mới của phương Tây đều có thể thử thách niềm tin của thị trường và mức giá hiện tại của đồng rúp.
Hầu hết các dự báo đều cho rằng đồng rúp sẽ mất đi một phần mức tăng năm 2025 vào cuối năm nay, khi các biện pháp can thiệp chậm lại và chính phủ tìm cách cân bằng lại nguồn thu ngân sách.
Việc đồng rúp Nga tăng giá 45% so với đồng đô la Mỹ vào năm 2025 là một ví dụ điển hình cho thấy sự can thiệp chính sách mạnh mẽ, động lực tài khoản bên ngoài và những biến động địa chính trị có thể kết hợp để thúc đẩy những biến động tiền tệ lớn. Các nhà giao dịch và nhà quan sát nên cảnh giác với các dấu hiệu đảo chiều, vì sức mạnh hiện tại được cho là không bền vững nếu không tiếp tục kiểm soát chặt chẽ và hỗ trợ kinh tế.
Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Tài liệu này chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin chung và không nhằm mục đích (và không nên được coi là) tư vấn tài chính, đầu tư hoặc các hình thức tư vấn khác mà chúng ta nên tin cậy. Không có ý kiến nào trong tài liệu này cấu thành khuyến nghị của EBC hoặc tác giả rằng bất kỳ khoản đầu tư, chứng khoán, giao dịch hoặc chiến lược đầu tư cụ thể nào phù hợp với bất kỳ cá nhân cụ thể nào.
Giá cổ phiếu của Google tăng vọt nhờ kết quả kinh doanh quý 2 khả quan khi doanh thu đám mây tăng 32%, thu nhập vượt dự báo và Phố Wall tăng mục tiêu giá.
2025-07-25
Thị trường châu Á giảm vào thứ sáu, với chỉ số Hang Seng giảm hơn 1%, khi các nhà đầu tư chốt lời trước thời hạn áp thuế của Trump vào tuần tới.
2025-07-25
Giá trị của Tesla giảm xuống dưới 1 nghìn tỷ đô la khi lợi nhuận và doanh số bán hàng giảm sút—liệu đây có phải là dấu hiệu của rắc rối hay chỉ là sự thiết lập lại cho tăng trưởng trong tương lai?
2025-07-25
