เจาะลึกประเทศที่ใช้เงินดอลลาร์สหรัฐปี 2025

สกุลเงินดอลลาร์สหรัฐ (USD) ยังคงเป็นหัวใจสำคัญของระบบการเงินโลกในปี 2025 แม้ว่าจะเป็นที่รู้จักในฐานะสกุลเงินสำรองหลักของโลก แต่หลายคนอาจยังไม่ทราบว่าจำนวนประเทศที่ใช้เงินดอลลาร์สหรัฐเป็นสกุลเงินทางการหรือใช้ควบคู่กับเงินของตนเองเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ

ปัจจุบันมีประเทศอธิปไตยถึง 17 แห่งและดินแดนกว่า 10 แห่งที่ใช้ดอลลาร์สหรัฐโดยตรง นอกจากนี้ ยังมีบางประเทศที่ตรึงค่าเงินไว้กับดอลลาร์ หรือใช้งานจริงโดยไม่ได้ประกาศอย่างเป็นทางการ

บทความนี้จะเจาะลึกถึงประเทศที่ใช้เงินดอลลาร์สหรัฐ เหตุผลเบื้องหลังการใช้งาน รวมถึงผลกระทบที่มีต่อการค้าระหว่างประเทศ ระบบการเงินและภูมิรัฐศาสตร์ในปัจจุบัน

นิยามของ “การใช้เงินดอลลาร์สหรัฐ” คืออะไร?

เมื่อพูดถึงการใช้เงินดอลลาร์สหรัฐ (USD) จำเป็นต้องแยกความหมายออกเป็น 3 ประเภทหลัก ได้แก่

• การใช้ดอลลาร์อย่างเป็นทางการ (Official Dollarisation): ประเทศหรือดินแดนที่ไม่มีการออกสกุลเงินท้องถิ่น ใช้ดอลลาร์สหรัฐเป็นสกุลเงินหลักเพียงอย่างเดียว

• การใช้ร่วมกันอย่างเป็นทางการ (Co-official Usage): ประเทศหรือดินแดนที่มีสกุลเงินของตัวเอง แต่ใช้ดอลลาร์สหรัฐควบคู่ไปด้วยในอัตราแลกเปลี่ยนคงที่

• การใช้ดอลลาร์ในทางปฏิบัติ (De facto Usage): ประเทศหรือดินแดนที่ใช้ดอลลาร์สหรัฐหมุนเวียนในการซื้อขายและทำธุรกรรมประจำวันอย่างแพร่หลาย โดยไม่มีการสนับสนุนทางกฎหมาย แหล่งท่องเที่ยว เมืองชายแดน หรือเขตที่มีอัตราเงินเฟ้อสูง

บทความนี้จะครอบคลุมทั้งประเทศที่ใช้ดอลลาร์อย่างเป็นทางการ การใช้ร่วมอย่างเป็นทางการ และบทบาทของดอลลาร์ผ่านการใช้งานโดยไม่ได้ประกาศอย่างเป็นทางการในพื้นที่ต่างๆ

ประเทศที่ใช้เงินดอลลาร์สหรัฐเพียงสกุลเดียว?

ณ ปี 2025 มีทั้งหมด 17 เขตปกครองที่ใช้เงินดอลลาร์สหรัฐ (USD) เป็นสกุลเงินทางการอย่างเดียวหรือเท่าเทียม ได้แก่

7 ดินแดนของสหรัฐฯ ที่ใช้เงินดอลลาร์เป็นสกุลเงินหลัก:

• เปอร์โตริโก

• กวม

• อเมริกันซามัว

• หมู่เกาะเวอร์จินของสหรัฐฯ

• หมู่เกาะนอร์เทิร์นมาเรียนา

10 ประเทศอิสระและกึ่งอิสระที่ไม่มีสกุลเงินของตนเอง:

• เอกวาดอร์ (ใช้ดอลลาร์ตั้งแต่ปี 2000)

• เอลซัลวาดอร์ (ใช้ตั้งแต่ปี 2001)

• ปานามา (ใช้ตั้งแต่ประมาณปี 1904)

• ติมอร์เลสเต (ใช้ตั้งแต่ปี 2000)

• ปาเลา รัฐสหพันธไมโครนีเซีย หมู่เกาะมาร์แชล (ภายใต้ข้อตกลงกับสหรัฐฯ ตั้งแต่ปี 1944)

• หมู่เกาะเวอร์จินของอังกฤษและหมู่เกาะเตอร์กส์และเคคอส (ดินแดนโพ้นทะเลของอังกฤษ)

• โบนาแอร์ ซินต์ยูสตาเทียสและซาบา หมู่เกาะคาริบเบียนเนเธอร์แลนด์ (ใช้ตั้งแต่ปี 2011)

• ซิมบับเวที่เลิกใช้สกุลเงินของตัวเองและกลับมาใช้ดอลลาร์ตั้งแต่ปี 2020 

ในเขตเหล่านี้ ดอลลาร์สหรัฐถูกใช้ในการทำธุรกรรม การออม การตั้งราคา และการวางแผนงบประมาณทั้งหมดอย่างเต็มที่

การใช้ร่วมกันอย่างเป็นทางการ: ประเทศที่ตรึงค่าเงินไว้กับดอลลาร์

บางประเทศยังมีสกุลเงินของตัวเอง แต่ใช้ดอลลาร์สหรัฐควบคู่กันอย่างเป็นทางการในอัตราแลกเปลี่ยนที่คงที่ เช่น

• ปานามา (ใช้บัลบัวปานามา โดยเงินเหรียญผูกกับดอลลาร์สหรัฐที่ 1:1)

• ไลบีเรีย (สกุลเงินลอยตัว แต่ดอลลาร์สหรัฐได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวาง)

• นอกจากนี้ ยังมีประเทศอีกหลายแห่งที่ใช้ดอลลาร์ร่วมกับสกุลเงินท้องถิ่นในหลายธุรกรรม โดยเฉพาะในภาคการท่องเที่ยวและการค้า ได้แก่ เลบานอน กัมพูชา อารูบา บาฮามาส บาร์เบโดส เบลีซ เบอร์มิวดา คอสตาริกา คูราเซา กัวเตมาลา ฮอนดูรัส จาไมกา เม็กซิโก เมียนมา นิการากัว เซนต์คิตส์และเนวิส ซินต์มาร์เทิน และเวียดนาม

ประเทศเหล่านี้อนุญาตให้ใช้ดอลลาร์สหรัฐในการตั้งราคา การจ่ายค่าจ้าง หรือการทำบัญชีอย่างเป็นทางการในระดับต่าง ๆ กัน

ประเทศที่ใช้เงินดอลลาร์สหรัฐ?

จำนวนประเทศ:

• การใช้ดอลลาร์อย่างเป็นทางการมีทั้งหมด 17 ประเทศและดินแดน

• การใช้ร่วมหรือยอมรับดอลลาร์อย่างกว้างขวางอีกประมาณ 18 ประเทศขึ้นไป

• รวมทั้งหมดมีอย่างน้อย 35 เขตปกครองทั่วโลกที่ใช้ดอลลาร์ในระดับทางการหรือกึ่งทางการ

การใช้ดอลลาร์ในทางปฏิบัติพบได้ในหลายพื้นที่ โดยเฉพาะในเขตท่องเที่ยวและพื้นที่ที่มีอัตราเงินเฟ้อสูง

แม้ว่าตัวเลขที่แท้จริงจะแตกต่างกันไปตามคำนิยาม แต่โดยประมาณแล้ว มีอย่างน้อย 35 ประเทศหรือภูมิภาคที่ใช้ดอลลาร์สหรัฐในระดับทางการหรือกึ่งทางการอย่างน้อยที่สุด และยังมีอีกหลายประเทศที่พึ่งพาดอลลาร์อย่างมากผ่านการค้าและการใช้ในรูปแบบไม่เป็นทางการ

เหตุผลที่ประเทศต่าง ๆ เลือกใช้ดอลลาร์

การนำดอลลาร์มาใช้มีสาเหตุมาจากแรงจูงใจที่หลากหลาย ได้แก่:

• เสถียรภาพราคาและควบคุมเงินเฟ้อ: เอกวาดอร์ (2000) และซิมบับเว (2020) ใช้ดอลลาร์เพื่อฟื้นฟูเศรษฐกิจหลังวิกฤตเงินตรา

• บูรณาการทางเศรษฐกิจและส่งเสริมการค้า: ปานามา ปาเลา และไมโครนีเซียใช้ดอลลาร์เพื่อให้ง่ายต่อการค้ากับสหรัฐฯ

• เศรษฐกิจที่พึ่งพาการท่องเที่ยว: บาฮามาส เบลีซ และกัมพูชา ใช้ดอลลาร์เพื่อดึงดูดนักท่องเที่ยวและส่งเสริมการใช้จ่ายต่างประเทศ

• การโอนเงินและข้อตกลงสกุลเงินกับสหรัฐฯ: ช่วยรักษาเสถียรภาพของสกุลเงินและตราแลกเปลี่ยนในภูมิภาคอเมริกากลางและแคริบเบียน

ข้อดีและข้อเสียของการใช้ดอลลาร์สหรัฐ

ดอลลาร์สหรัฐในระบบโลก

• ดอลลาร์สหรัฐครองสัดส่วนประมาณ 58% ของเงินสำรองระหว่างประเทศทั่วโลก และเป็นสกุลเงินที่ใช้ในการเทรด Forex มากถึง 88%

• การตั้งราคาสินค้าโภคภัณฑ์สำคัญ เช่น น้ำมันและทองคำ มักใช้ดอลลาร์เป็นมาตรฐาน

• การใช้ดอลลาร์ในทางปฏิบัติพบได้ในประเทศที่เงินตราอ่อนค่าหรือไม่มั่นคง เช่น เลบานอนและเวเนซุเอลา

ในส่วนของผลกระทบต่อการเงินโลก:

• การปรับเทียบนโยบาย: การตัดสินใจของธนาคารกลางสหรัฐฯ ส่งผลกระทบต่อประเทศที่ใช้เงินดอลลาร์

• ความเสี่ยงด้านอัตราแลกเปลี่ยน: ประเทศที่มีอัตราแลกเปลี่ยนคงที่จะต้องปรับเปลี่ยนเงินสำรองตามความจำเป็น

• กลยุทธ์การลงทุน: เศรษฐกิจที่ใช้สกุลเงินดอลลาร์อาจเอื้ออำนวยต่อการลงทุน แต่ขาดการผ่อนคลายทางการเงิน

• อิทธิพลทางภูมิรัฐศาสตร์: ดอลลาร์ยังเป็นเครื่องมือทางภูมิรัฐศาสตร์ของสหรัฐฯ ในการใช้กำลังทางเศรษฐกิจ เช่น การคว่ำบาตร และระบบการเงินที่มีบทบาท เช่น SWIFT

มุมมองในอนาคต: อำนาจของดอลลาร์สหรัฐกำลังถูกท้าทายหรือไม่?

ในปัจจุบันเริ่มมีความพยายามกระจายการใช้สกุลเงินในระดับโลกมากขึ้น เช่น การเกิดขึ้นของ Stablecoins ระบบชำระเงินที่นำโดยกลุ่ม BRICS เงินหยวนดิจิทัล และการปฏิรูประบบยูโร สิ่งเหล่านี้สะท้อนถึงทางเลือกใหม่ที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต

อย่างไรก็ตาม การแทนที่ระบบการเงินที่ยึดโยงกับดอลลาร์สหรัฐยังคงเป็นความท้าทายระยะยาว เนื่องจาก:

• ดอลลาร์มีปริมาณเงินสำรองจำนวนมากและมีสภาพคล่องสูง

• ระบบเศรษฐกิจและกฎหมายของสหรัฐฯ มีความแข็งแกร่งและเป็นที่ยอมรับ

• ความเชื่อมั่นของนานาประเทศต่อเสถียรภาพของดอลลาร์ยังคงแน่นแฟ้น

จนถึงปลายปี 2025 และก้าวเข้าสู่ปี 2026 ดอลลาร์ยังคงเป็นสกุลเงินหลักที่ไม่มีใครเทียบเคียงได้ในเวทีโลก

สรุป

โดยสรุปแล้ว ดอลลาร์สหรัฐยังคงเป็นหลักสำคัญของระบบการเงินโลกในปี 2025 โดยมีมากกว่า 12 ประเทศที่ใช้ดอลลาร์เป็นสกุลเงินหลักอย่างเป็นทางการ และยังมีอีกหลายประเทศที่ตรึงค่าเงินของตนกับดอลลาร์

แม้เศรษฐกิจโลกจะมีการเปลี่ยนแปลง และสกุลเงินสำรองอย่างยูโร หยวน รวมถึงสินทรัพย์ดิจิทัลเริ่มมีบทบาทเพิ่มขึ้น แต่แนวโน้มการใช้ดอลลาร์อย่างแพร่หลายก็ยังคงเป็นประเด็นสำคัญที่นักเศรษฐศาสตร์และนักลงทุนทั่วโลกต้องจับตามองอย่างใกล้ชิด

ข้อสงวนสิทธิ์: เอกสารนี้จัดทำขึ้นเพื่อวัตถุประสงค์ในการให้ข้อมูลทั่วไปเท่านั้น และไม่ได้มีเจตนา (และไม่ควรพิจารณาว่าเป็น) คำแนะนำทางการเงิน การลงทุน หรือคำแนะนำอื่นใดที่ควรอ้างอิง ความคิดเห็นใดๆ ในเอกสารนี้ไม่ได้เป็นคำแนะนำจาก EBC หรือผู้เขียนว่ากลยุทธ์การลงทุน หลักทรัพย์ ธุรกรรม หรือการลงทุนใดๆ เหมาะสมกับบุคคลใดบุคคลหนึ่งโดยเฉพาะ