Trái phiếu rủi ro cao là gì?
简体中文 繁體中文 English 한국어 日本語 Español ภาษาไทย Bahasa Indonesia Português Монгол العربية हिन्दी Русский ئۇيغۇر تىلى

Trái phiếu rủi ro cao là gì?

Tác giả: Charon N.

Đăng vào: 2025-12-31

Trái phiếu rủi ro cao, hay còn gọi là trái phiếu lợi suất cao, là khoản vay dành cho các công ty hoặc chính phủ có lịch sử trả nợ yếu. Vì người vay được coi là rủi ro hơn, họ phải đưa ra mức lợi tức hấp dẫn hơn để thuyết phục các nhà đầu tư cho vay tiền. Nói tóm lại, trái phiếu rủi ro cao hứa hẹn lợi nhuận cao hơn, nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro thua lỗ lớn hơn. 


Đối với các nhà giao dịch và nhà đầu tư, trái phiếu rủi ro cao (junk bonds) rất quan trọng vì chúng thường biến động theo tâm lý rủi ro trên thị trường. Khi niềm tin mạnh mẽ, nhu cầu tăng cao. Khi nỗi sợ hãi xuất hiện, giá có thể giảm nhanh chóng.


Định nghĩa


Trong thuật ngữ giao dịch, trái phiếu rác là trái phiếu được các cơ quan xếp hạng tín dụng lớn đánh giá dưới mức đầu tư. Các trái phiếu này thường có xếp hạng BB hoặc thấp hơn.


Xếp hạng thấp hơn báo hiệu khả năng cao hơn rằng tổ chức phát hành có thể gặp khó khăn trong việc trả nợ trong thời kỳ khó khăn.

What Is Junk Bond?

Các nhà giao dịch nhìn thấy trái phiếu rủi ro cao được niêm yết theo giá và lợi suất, giống như các loại trái phiếu khác. Họ cũng theo dõi các quỹ trái phiếu và quỹ hoán đổi danh mục (ETF) chuyên về thị trường trái phiếu lợi suất cao. Các nhà giao dịch chuyên nghiệp, quỹ phòng hộ và các nhà quản lý tài sản lớn theo dõi sát sao trái phiếu rủi ro cao vì chúng phản ánh mức độ chấp nhận rủi ro.


Khi giá trái phiếu rủi ro cao tăng và lợi suất giảm, thị trường thường cảm thấy tự tin. Khi giá giảm và lợi suất tăng vọt, sự thận trọng bắt đầu lan rộng.


Điều gì làm thay đổi trái phiếu rủi ro cao từng ngày?


Hàng ngày có nhiều yếu tố tác động đến giá trái phiếu rủi ro cao.


  • Tăng trưởng kinh tế: Khi sự phát triển của nền kinh tế mạnh mẽ, các công ty kiếm được nhiều tiền mặt hơn, và trái phiếu rủi ro cao có xu hướng tăng giá. Khi tăng trưởng chậm lại, rủi ro vỡ nợ có vẻ cao hơn.         

  • Lãi suất: Khi lãi suất của ngân hàng trung ương tăng, chi phí vay tăng lên, điều này có thể gây áp lực lên những người đi vay yếu hơn. Trái phiếu rủi ro cao có thể giảm giá.

  • Tâm lý rủi ro thị trường: Trong thị trường ổn định, nhà đầu tư tìm kiếm lợi nhuận cao hơn và mua trái phiếu rủi ro cao. Trong thời kỳ căng thẳng, họ bán trước rồi mới đặt câu hỏi sau.

  • Tin tức doanh nghiệp: Kết quả kinh doanh không đạt kỳ vọng, cảnh báo nợ hoặc hạ xếp hạng tín dụng có thể tác động nhanh chóng đến giá cổ phiếu.


Trái phiếu rủi ro cao ảnh hưởng đến giao dịch của bạn như thế nào?


Trái phiếu rủi ro cao ảnh hưởng đến giao dịch theo nhiều cách. Thứ nhất, chúng ảnh hưởng đến thời điểm tham gia giao dịch. Nhiều nhà giao dịch sử dụng sức mạnh hay điểm yếu của trái phiếu rủi ro cao như một tín hiệu quan trọng phản ánh tâm lý giao dịch chung của thị trường. Trái phiếu rủi ro cao mạnh thường hỗ trợ cổ phiếu và các loại tiền tệ rủi ro. Trái phiếu rủi ro cao yếu có thể cảnh báo về những rắc rối sắp xảy ra. 


Thứ hai, chúng ảnh hưởng đến việc thoái vốn và kiểm soát rủi ro. Vì trái phiếu rác có thể biến động mạnh trong thời kỳ căng thẳng, nên thua lỗ có thể tăng nhanh nếu rủi ro không được quản lý. Chênh lệch lãi suất có thể mở rộng, nghĩa là việc tham gia hoặc thoái vốn trở nên tốn kém hơn.


Các điều kiện điển hình cần theo dõi


  • Tình hình khả quan: Giá cả ổn định, lợi suất ổn định và các số liệu kinh tế đang được cải thiện.

  • Tình hình xấu: Giá giảm nhanh, lợi suất tăng và các tin tức về vỡ nợ hoặc hạ xếp hạng tín nhiệm.


Việc hiểu rõ các mô hình này giúp các nhà giao dịch xác định quy mô vị thế một cách cẩn trọng hơn.


Ví dụ nhanh


Giả sử một công ty phát hành trái phiếu rủi ro cao với mệnh giá 1.000 đô la và trả lãi suất 8% mỗi năm. Bạn mua nó với giá 1.000 đô la, vậy bạn kỳ vọng nhận được 80 đô la mỗi năm. Lúc này, nỗi sợ hãi xuất hiện trên thị trường. Các nhà đầu tư lo lắng về khả năng vỡ nợ, và người mua yêu cầu lợi nhuận cao hơn.


Giá trái phiếu giảm xuống còn 900 đô la. Ở mức giá thấp hơn này, khoản thanh toán 80 đô la như cũ giờ đây tương đương với gần 9%. Nếu bạn bán ở mức 900 đô la, bạn sẽ lỗ 100 đô la, mặc dù lãi suất không thay đổi. Điều này cho thấy giá trái phiếu rủi ro cao có thể biến động mạnh khi tâm lý thị trường thay đổi.


Cách kiểm tra trái phiếu rủi ro cao trước khi giao dịch


Trước khi hành động, các nhà giao dịch thường xem xét một vài tín hiệu quan trọng.


  • Kiểm tra các quỹ ETF trái phiếu lợi suất cao để xem xu hướng giá gần đây.

  • Hãy theo dõi chênh lệch lợi suất, thước đo so sánh lợi suất trái phiếu rủi ro cao với trái phiếu chính phủ an toàn hơn. Chênh lệch càng lớn báo hiệu sự gia tăng lo ngại.

  • Hãy xem lịch kinh tế để nắm được dữ liệu về tăng trưởng và lạm phát.

  • Theo dõi tin tức tín dụng từ các cơ quan xếp hạng.

  • Một thói quen đơn giản là xem xét lại những tín hiệu này hàng ngày, đặc biệt là trong thời kỳ thị trường biến động.


Những quan niệm sai lầm thường gặp


  • Chỉ chạy theo lợi suất. Lãi suất cao có thể che giấu rủi ro tín dụng nghiêm trọng.

  • Bỏ qua chu kỳ kinh tế. Trái phiếu rủi ro cao chịu thiệt hại nặng nề nhất trong thời kỳ suy thoái.

  • Tự tin thái quá trong thời kỳ yên bình. Biến động thấp có thể thay đổi nhanh chóng.

  • Đa dạng hóa kém. Nắm giữ quá nhiều trái phiếu rủi ro cao sẽ làm tăng thiệt hại trong thời kỳ khủng hoảng.

  • Thoát lệnh muộn. Chờ đợi quá lâu khi giá giảm có thể làm trầm trọng thêm thua lỗ.


Các thuật ngữ liên quan


  • Rủi ro tín dụng : Rủi ro người vay có thể không thanh toán được lãi suất hoặc không trả được nợ vay.

  • Chênh lệch lợi suất : Lợi nhuận bổ sung mà nhà đầu tư yêu cầu khi nắm giữ các trái phiếu rủi ro hơn so với các trái phiếu an toàn hơn.

  • Mức độ chấp nhận rủi ro : Mức độ sẵn sàng chấp nhận rủi ro của nhà đầu tư để tìm kiếm lợi nhuận cao hơn.

  • Tâm lý thị trường : Tâm trạng chung của các nhà đầu tư, cho thấy liệu sự tự tin hay nỗi sợ hãi đang chi phối các quyết định mua và bán.

  • Tính thanh khoản : Mức độ dễ dàng mua hoặc bán trái phiếu mà không gây ra biến động giá lớn.


Câu hỏi thường gặp (FAQ)


1. Liệu trái phiếu rủi ro cao (junk bonds) luôn là khoản đầu tư tồi?

Không. Trái phiếu rủi ro cao không tự động là xấu, nhưng chúng mang rủi ro cao hơn. Chúng thường hoạt động tốt khi nền kinh tế tăng trưởng, lợi nhuận công ty tăng và nhà đầu tư tự tin chấp nhận rủi ro. Trong những giai đoạn này, tỷ lệ vỡ nợ có xu hướng thấp và giá có thể tăng cùng với thu nhập lãi suất cao hơn. Vấn đề thường xuất hiện trong giai đoạn suy thoái kinh tế hoặc khủng hoảng tài chính, khi những người đi vay yếu hơn phải vật lộn để trả nợ. Điều này khiến trái phiếu rủi ro cao nhạy cảm hơn với chu kỳ kinh tế so với các trái phiếu an toàn hơn. 


2. Tại sao trái phiếu rủi ro cao lại trả lãi suất cao hơn?

Trái phiếu rủi ro cao (junk bonds) trả lãi suất cao hơn để bù đắp cho nhà đầu tư về rủi ro tín dụng cao hơn. Rủi ro tín dụng là khả năng người đi vay có thể không trả được nợ hoặc không thể hoàn trả trái phiếu. Nhà đầu tư yêu cầu thu nhập cao hơn để chấp nhận sự không chắc chắn này. Xếp hạng tín dụng càng thấp, lãi suất nhà đầu tư thường yêu cầu càng cao. Mức lợi suất cao hơn này không phải là phần thưởng; đó là cái giá phải trả để chấp nhận rủi ro lớn hơn.


3. Trái phiếu rủi ro cao có biến động giống như cổ phiếu không?

Trái phiếu rủi ro cao thường có hành vi giống cổ phiếu hơn là trái phiếu chính phủ. Trong thời kỳ thị trường ổn định, chúng có thể tăng giá khi các nhà đầu tư tìm kiếm lợi nhuận cao hơn. Trong thời kỳ căng thẳng, chúng có thể giảm mạnh khi các nhà đầu tư đổ xô vào các tài sản an toàn hơn. Hành vi giống cổ phiếu này xảy ra vì giá trái phiếu rủi ro cao phụ thuộc rất nhiều vào tình hình tài chính của công ty và niềm tin của nhà đầu tư. Ngược lại, trái phiếu chính phủ thường tăng giá trong thời kỳ thị trường lo sợ, đóng vai trò là nơi an toàn để gửi tiền.


4. Ai là người đánh giá trái phiếu rủi ro cao?

Trái phiếu rủi ro cao (junk bonds) được xếp hạng bởi các cơ quan xếp hạng tín dụng lớn. Các cơ quan này đánh giá sức mạnh tài chính, dòng tiền, mức nợ và khả năng trả nợ của người đi vay. Trái phiếu được xếp hạng dưới mức đầu tư, thường là BB hoặc thấp hơn, được coi là trái phiếu rủi ro cao. Xếp hạng có thể thay đổi theo thời gian nếu tình hình tài chính của công ty cải thiện hoặc suy yếu.


5. Ngân hàng trung ương tác động đến trái phiếu rủi ro cao như thế nào?

Chính sách của ngân hàng trung ương đóng vai trò quan trọng trong hiệu suất của trái phiếu rủi ro cao. Khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tăng lãi suất, việc vay mượn trở nên đắt đỏ hơn, điều này có thể gây áp lực lên các công ty yếu hơn và làm giảm giá trái phiếu rủi ro cao. Khi lãi suất giảm hoặc thanh khoản được cải thiện, việc tái cấp vốn trở nên dễ dàng hơn, điều này có thể hỗ trợ thị trường. Ngân hàng trung ương cũng ảnh hưởng đến tâm lý rủi ro. Chính sách hỗ trợ thường thúc đẩy niềm tin, trong khi chính sách thắt chặt có thể khiến các nhà đầu tư thận trọng hơn. 


Tóm tắt


Trái phiếu rủi ro cao (junk bond) là loại trái phiếu có lợi suất cao do người đi vay có rủi ro cao hơn phát hành. Loại trái phiếu này mang lại thu nhập cao hơn nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro thua lỗ lớn hơn. Các nhà giao dịch theo dõi trái phiếu rủi ro cao vì chúng phản ánh sự tự tin và nỗi sợ hãi trên thị trường.


Nếu sử dụng khôn ngoan, chúng sẽ cung cấp tín hiệu về tâm lý chấp nhận rủi ro. Nếu sử dụng bất cẩn, chúng có thể làm trầm trọng thêm tổn thất. Điều quan trọng là phải tôn trọng cả phần thưởng và rủi ro.


Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Tài liệu này chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin chung và không được xem là (và không nên được coi là) lời khuyên về tài chính, đầu tư hoặc bất kỳ lời khuyên nào khác mà bạn nên dựa vào. Không có ý kiến nào được đưa ra trong tài liệu này cấu thành khuyến nghị của EBC hoặc tác giả rằng bất kỳ khoản đầu tư, chứng khoán, giao dịch hoặc chiến lược đầu tư cụ thể nào là phù hợp với bất kỳ cá nhân cụ thể nào.