Đăng vào: 2025-12-11
Cổ phiếu Meta Platforms (mã META) hiện dao động quanh vùng 650 USD/cổ phiếu, sau vài phiên giao dịch giằng co trong biên độ hẹp 640–670 USD. Phiên 10/12, ngay cả khi thị trường đón nhận tin Fed cắt giảm lãi suất 0,25%, cổ phiếu Meta vẫn giảm thêm khoảng 1% khi giới đầu tư tiêu hoá chuỗi tin dồn dập: Mark Zuckerberg chuẩn bị cắt sâu ngân sách metaverse, rót 14,3 tỷ USD vào Scale AI và chuyển sang phát triển mô hình AI “đóng”.
Đằng sau những con số là một câu chuyện phức tạp: cổ phiếu Meta đang đứng giữa ranh giới của một “siêu chu kỳ AI” mới và nguy cơ bước nhầm vào một bong bóng chi tiêu công nghệ.
Nếu nhìn lại vài tuần gần đây, đồ thị cổ phiếu Meta giống một nhịp “cuộn sóng” hơn là xu hướng rõ ràng. Sau cú rơi hơn 10% ngay sau báo cáo kết quả kinh doanh Q3 vì lo ngại Meta “vung tay quá trán” cho AI, giá cổ phiếu đã dần phục hồi về vùng 670 USD khi xuất hiện tin tức về kế hoạch cắt giảm mạnh chi tiêu cho Reality Labs.
Các bài báo từ Bloomberg, Financial Times tới nhiều nguồn khác cùng cho biết: ban lãnh đạo Meta đang bàn thảo việc giảm tới 30% ngân sách cho mảng metaverse, tương đương hàng tỷ USD chi phí bị “bóp lại” ngay trong năm tới.
Thông tin này khiến cổ phiếu Meta có phiên bật tăng hơn 5%, bởi nó được hiểu là dấu hiệu Mark Zuckerberg chấp nhận “rút bớt ống thở” của giấc mơ vũ trụ ảo đang lỗ nặng, để tập trung nguồn lực cho AI - mảng được thị trường kỳ vọng có khả năng sinh lời rõ rệt hơn.
Tuy nhiên, đợt hồi phục đó nhanh chóng bị kìm hãm bởi một loạt bài báo mới: Meta chuyển hướng sang mô hình AI “đóng”, thương vụ Scale AI 14,3 tỷ USD gặp nhiều tranh cãi, và nội bộ AI rạn nứt khi hàng loạt nhà nghiên cứu cấp cao rời công ty. Kết quả là, cổ phiếu lại quay về trạng thái rung lắc quanh vùng 650 USD/cp - một “vùng chờ” để thị trường đánh giá lại câu chuyện Meta.
Để hiểu cú xoay trục hiện tại, cần nhìn lại “vết thương” mang tên metaverse.
Theo nhiều nguồn tin, Reality Labs - bộ phận phụ trách VR/AR và metaverse - đã lỗ tổng cộng khoảng 60-70 tỷ USD kể từ khi Meta đổi tên năm 2021. Tham vọng xây dựng “vũ trụ ảo kế nhiệm internet di động” tốn kém, trong khi người dùng thực tế không mặn mà như kỳ vọng.
Trước áp lực từ cổ đông, lãnh đạo Meta đang cân nhắc cắt tới 30% ngân sách của Reality Labs, có thể kéo theo một đợt sa thải mới ngay đầu 2026. (TechCrunch) Các khoản cắt giảm được cho là nhắm tới nền tảng Horizon Worlds và một phần dòng kính VR, trong khi Meta vẫn duy trì đầu tư cho kính thông minh và thiết bị đeo gắn với AI, vốn được kỳ vọng là “cổng vào” tự nhiên cho Meta AI.
Với Phố Wall, thông điệp rất rõ:
Metaverse không còn là trục chiến lược số 1,
Meta sẵn sàng “hy sinh” một phần giấc mơ vũ trụ ảo để giải phóng biên lợi nhuận và dồn lực cho AI.
Trong bối cảnh đó, cổ phiếu Meta đang được thị trường đọc như một “play AI” chứ không chỉ là cổ phiếu mạng xã hội.
Trên mặt trận AI, thương vụ gây nhiều tranh luận nhất của Mark Zuckerberg năm nay là khoản đầu tư 14,3 tỷ USD vào Scale AI.
Theo Reuters và giới công nghệ, Meta đã thực hiện một chiến lược thâu tóm doanh nghiệp táo bạo khi mua 49% cổ phần Scale AI, định giá startup này ở mức khoảng 29 tỷ USD. Mục tiêu không chỉ dừng lại ở dữ liệu gán nhãn, mà còn nhằm chiêu mộ founder Alexandr Wang về dẫn dắt một đơn vị “superintelligence” mới trong Meta.
Tuy nhiên, cái giá này không hề rẻ - cả theo nghĩa đen lẫn nghĩa bóng:
Về phía Scale AI:
Một số khách hàng lớn như OpenAI, Google, xAI… được cho là đã thu hẹp hoặc dừng hợp tác vì lo ngại dữ liệu nhạy cảm có thể “chảy” sang Meta.
Nhân viên hợp đồng phàn nàn về mức trả công giảm, khối lượng việc ít đi, mô tả công ty như “quả bom hẹn giờ” sau khi phụ thuộc quá nhiều vào một cổ đông chiến lược.
Về phía Meta:
Thương vụ này cho thấy Zuckerberg sẵn sàng chi hàng chục tỷ USD chỉ để đổi lấy nhân sự AI top đầu và hạ tầng dữ liệu, tương tự như làn sóng đầu tư tất tay vào AI mà SoftBank vừa thực hiện với OpenAI đầu tháng này.
Nó cũng khiến Meta phụ thuộc lớn hơn vào một đối tác bên ngoài, đúng lúc cả hai đều chịu áp lực phải chứng minh hiệu quả kinh doanh từ AI.
Song song với đó, một bài viết trên Investing.com bằng tiếng Việt cho biết Meta đang phát triển một mô hình mới có tên mã “Avocado” theo hướng AI “đóng”, thương mại hoá, có kiểm soát chặt chẽ, thay vì tiếp tục chiến lược mã nguồn mở từng được Zuckerberg quảng bá khi tung ra LLaMA 2-3.
Báo cáo cũng nhấn mạnh:
Nhóm TBD Lab của Meta kết hợp cả mô hình bên thứ ba như Qwen (Alibaba) để huấn luyện Avocado.
Đây là bước xoay trục rõ rệt từ “AI mở” sang “AI đóng”, tiệm cận cách tiếp cận của OpenAI và Google.
Động thái này giúp Meta:
Dễ dàng định giá và bán quyền truy cập vào mô hình,
Bảo vệ tài sản trí tuệ tốt hơn.
Nhưng đổi lại, công ty phải đối mặt với:
Sự hoài nghi của cộng đồng nghiên cứu vốn ưa chuộng mã nguồn mở,
Câu hỏi về mức độ minh bạch và rủi ro “hộp đen” khi AI ngày càng can thiệp sâu vào trải nghiệm người dùng.
Cú xoay trục AI không chỉ là chuyện tiền và công nghệ, mà còn là câu chuyện văn hoá nội bộ.
Một bài điều tra được Cafebiz lược dịch cho thấy:
Nhóm TBD Lab, do Alexandr Wang dẫn dắt, được đặt trong một không gian riêng ngay cạnh văn phòng Mark Zuckerberg, tách khỏi bộ máy quan liêu truyền thống của Meta.
Sau vài tháng, sự chia rẽ giữa nhóm AI mới và các lãnh đạo kỳ cựu như Chris Cox (CPO), Andrew Bosworth (CTO) trở nên rõ nét.
Phía Cox/Bosworth muốn dùng AI để nâng cấp thuật toán newsfeed và quảng cáo - những “cỗ máy in tiền” hiện tại.
Phía Wang lại muốn ưu tiên xây dựng mô hình “siêu trí tuệ” ngang tầm hoặc hơn OpenAI, Google trước, sản phẩm tính sau.
Để nuôi tham vọng siêu trí tuệ đó, các nguồn tin cho biết Reality Labs phải nhường bớt khoảng 2 tỷ USD ngân sách đề xuất cho nhóm của Wang - điều càng khiến các bộ phận khác lo lắng về tương lai của mình.
Đồng thời:
Ít nhất một số nhà nghiên cứu AI ở phòng thí nghiệm mới đã rời Meta chỉ sau vài tháng, có người quay lại OpenAI.
Ngoài ra, Yann LeCun – nhà khoa học AI trưởng – cũng được cho là đang chuẩn bị rời đi để xây dựng một công ty khởi nghiệp riêng, tập trung phát triển “world models”, thế hệ trí tuệ nhân tạo tiếp theo vượt xa các mô hình ngôn ngữ thuần túy hiện nay.
Với nhà đầu tư, những tín hiệu này đặt ra ít nhất ba câu hỏi:
Meta có đang đánh đổi quá nhiều cho một canh bạc AI dài hạn, trong khi con gà đẻ trứng vàng vẫn là quảng cáo mạng xã hội?
Liệu công ty có đủ sức giữ chân và thu hút nhân tài AI trong bối cảnh cạnh tranh với hàng loạt startup mới?
Và quan trọng hơn cả: Mark Zuckerberg sẽ cân bằng thế nào giữa vai trò CEO của một doanh nghiệp niêm yết và khát vọng cá nhân với siêu trí tuệ?
Bất chấp những tranh cãi, nhiều tổ chức vẫn giữ quan điểm lạc quan với cổ phiếu Meta.
Theo Investing.com, Citizens vừa nhắc lại khuyến nghị Market Outperform và mục tiêu giá 900 USD/cổ phiếu, dựa trên:
Tăng trưởng thời gian sử dụng Instagram tại Mỹ khoảng 20% so với cùng kỳ,
Thời gian sử dụng toàn cầu trên Instagram cũng tăng hơn 20% trong hai tháng gần nhất,
Cải thiện rõ rệt của thuật toán gợi ý nội dung nhờ AI, kéo theo doanh thu quảng cáo.
Một báo cáo khác cho thấy mục tiêu giá trung bình cho Meta đang nằm ở vùng thấp 800 USD, trong khi một số kịch bản lạc quan nhắm tới trên 1.000 USD/cp trong vài năm tới.
Về mặt cơ bản, bức tranh hiện tại của Meta có nhiều điểm sáng:
Doanh thu Q3/2025 tăng hơn 26% so với cùng kỳ, hầu hết đến từ quảng cáo trên các ứng dụng.
Định giá P/E dự phóng khoảng 26 lần, được xem là thấp trong nhóm Magnificent Seven, khi so với tiềm năng tăng trưởng.
Hệ sinh thái Facebook-Instagram-WhatsApp vẫn giữ vị thế độc tôn về dữ liệu xã hội.
Tuy vậy, mặt còn lại của đồng xu là:
Nhiều chuyên gia cảnh báo chi tiêu AI của các Big Tech đang mang dáng dấp một “mini dotcom bubble”, tiềm ẩn rủi ro bong bóng kép vào năm 2026 khi vốn đầu tư vượt xa mô hình kiếm tiền hiện tại.
Meta vẫn đối mặt với rủi ro pháp lý (riêng tư, chống độc quyền, an toàn nội dung), kéo theo các khoản phạt và chi phí tuân thủ không nhỏ.
Rủi ro văn hoá – nhân sự ở mảng AI, nếu không được xử lý khéo, có thể trở thành “điểm nghẽn vô hình” với tốc độ đổi mới sản phẩm.
Meta vẫn đối mặt với rủi ro pháp lý (riêng tư, chống độc quyền, an toàn nội dung), kéo theo các khoản phạt và chi phí tuân thủ không nhỏ.
Rủi ro văn hoá - nhân sự ở mảng AI, nếu không được xử lý khéo, có thể trở thành “điểm nghẽn vô hình” với tốc độ đổi mới sản phẩm.
Với nhà đầu tư và trader Việt Nam, có thể tóm tắt cổ phiếu Meta hiện tại như sau:
Đây là câu chuyện “AI + mạng xã hội” rất hiếm: vừa sở hữu nền tảng người dùng khổng lồ, vừa dồn lực vào AI ở cả lớp hạ tầng lẫn sản phẩm.
Cắt giảm metaverse giúp giảm áp lực lỗ, cải thiện lợi nhuận và luồng tiền - yếu tố mà Phố Wall luôn đánh giá cao.
Tuy nhiên, cú xoay trục sang AI “đóng”, thương vụ Scale AI 14,3 tỷ USD và những rạn nứt nội bộ khiến Meta trở thành một “cú cược rủi ro cao” chứ không đơn thuần là cổ phiếu tăng trưởng ổn định.
Tính đến phiên 10/12/2025, cổ phiếu Meta đóng cửa quanh 650 USD/cp, dao động gần đây chủ yếu trong vùng 640-670 USD/cp.
Một số nguyên nhân chính:
Lo ngại về chi tiêu AI khổng lồ và rủi ro Meta khó chuyển hoá đầu tư thành lợi nhuận nhanh chóng.
Bài báo về việc Meta chuyển từ AI mở sang AI “đóng”, phát triển mô hình Avocado và phụ thuộc vào các mô hình bên ngoài như Qwen, khiến nhà đầu tư phải đánh giá lại chiến lược.
Các thông tin về rạn nứt nội bộ, nhân sự AI cấp cao rời đi và tranh cãi quanh thương vụ Scale AI 14,3 tỷ USD cũng làm tăng độ “nhạy cảm” của cổ phiếu trước tin tức.
Có, nhưng không phải tuyệt đối đồng thuận.
Nhiều tổ chức, trong đó có Citizens, vẫn giữ khuyến nghị Outperform/Buy với mục tiêu giá cao (900 USD/cp), nhấn mạnh tăng trưởng mạnh của Instagram và hiệu quả AI trong quảng cáo.
Một số nhà phân tích khác đã hạ mục tiêu giá hoặc tỏ ra thận trọng hơn, cảnh báo rủi ro chi tiêu AI, metaverse và pháp lý có thể ăn mòn biên lợi nhuận.
Nói cách khác, META vẫn được xem là “ngôi sao AI” trên Phố Wall, nhưng là ngôi sao kèm điều kiện.
Dữ liệu từ nhiều nguồn cho thấy mục tiêu giá trung bình cho Meta tập trung ở vùng thấp 800 USD/cp.
Trong đó, Citizens đặt mục tiêu 900 USD/cp, một số kịch bản lạc quan hơn nhắm tới vùng trên 1.000 USD, trong khi vài tổ chức thận trọng chỉ quanh 700 USD/cp.
Đây chỉ là ước tính của các tổ chức phân tích, không phải cam kết lợi nhuận.
Một số nhóm rủi ro mà nhà đầu tư cần lưu ý:
Rủi ro chi tiêu AI: Việc Meta dốc hầu bao quá lớn cho hạ tầng, nhân sự và M&A nhưng chậm thu hồi vốn có thể dẫn đến những rủi ro tài chính tiềm ẩn, nhất là khi nhiều nhà phân tích bắt đầu so sánh cơn sốt AI hiện nay với bong bóng công nghệ trong quá khứ.
Rủi ro pháp lý và quản lý nhà nước: các vụ kiện liên quan đến bảo mật dữ liệu, chống độc quyền, nội dung độc hại… có thể kéo theo án phạt lớn và hạn chế mô hình kinh doanh, đặc biệt ở Mỹ và châu Âu.
Rủi ro nội bộ / văn hoá: mâu thuẫn giữa nhóm AI mới và đội ngũ kỳ cựu, cùng việc các tên tuổi lớn như Yann LeCun được cho là rời đi, có thể ảnh hưởng đến khả năng đổi mới và thực thi chiến lược AI của Meta.
Rủi ro cạnh tranh: Meta không chỉ cạnh tranh với TikTok, YouTube ở mảng video ngắn, mà còn với hàng loạt đối thủ trong đường đua mô hình AI - từ OpenAI, Google đến các startup chuyên biệt.
Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Tài liệu này chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin chung và không nhằm mục đích (và cũng không nên được coi là) lời khuyên về tài chính, đầu tư hay các lĩnh vực khác để bạn có thể dựa vào. Không có ý kiến nào trong tài liệu này được coi là khuyến nghị từ EBC hoặc tác giả rằng bất kỳ khoản đầu tư, chứng khoán, giao dịch hay chiến lược đầu tư cụ thể nào phù hợp với bất kỳ cá nhân nào.
