Đăng vào: 2025-12-09
Mỹ vừa cho phép Nvidia xuất khẩu chip AI Nvidia H200 sang Trung Quốc với điều kiện đặc biệt, mở thêm một chương mới trong “chiến tranh chip” Mỹ – Trung. Quyết định này vừa là tin tốt cho doanh thu và giá cổ phiếu của tập đoàn Nvidia, vừa kéo theo nhiều câu hỏi về an ninh quốc gia và rủi ro chính sách cho nhà đầu tư toàn cầu.
Theo các hãng tin quốc tế và báo chí Việt Nam, Tổng thống Donald Trump thông báo Mỹ sẽ cho Nvidia bán chip H200 cho các khách hàng “được phê duyệt” tại Trung Quốc, đổi lại Washington thu một khoản phí khoảng 25% trên doanh thu mỗi con chip.
Trong thông điệp đăng trên nền tảng mạng xã hội của mình ngày 8/12, Tổng thống Trump cho biết ông đã thông báo với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình – động thái tiếp nối không khí đàm phán sau thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 năm 2025 – rằng Mỹ sẽ cho phép Nvidia xuất khẩu sản phẩm H200 sang các khách hàng được Bộ Thương mại Mỹ thẩm định tại Trung Quốc và một số thị trường khác.
Điểm then chốt:
Chỉ chip Nvidia H200 được nới, đây là dòng chip AI cao cấp nhưng không phải loại tiên tiến nhất của Nvidia. Các dòng mới hơn như Blackwell và Rubin vẫn nằm trong diện bị cấm xuất khẩu sang Trung Quốc.
Mỹ áp mức thuế quan (tariff) khoảng 25% trên doanh thu hoặc giá trị mỗi con chip bán cho khách hàng Trung Quốc, coi đây là một cách “chia phần” lợi nhuận từ thương mại công nghệ với các tập đoàn.
Các lô H200 này được sản xuất tại Đài Loan, sau đó được đưa về Mỹ để kiểm tra trước khi tái xuất đi Trung Quốc nhằm bảo đảm quy trình giám sát.
Nvidia hoan nghênh quyết định, cho rằng việc bán H200 cho các khách hàng thương mại đã được Bộ Thương mại Mỹ phê duyệt là “một sự cân bằng hợp lý” giữa lợi ích kinh tế và an ninh
Ở chiều ngược lại, một số thượng nghị sĩ và chuyên gia an ninh Mỹ chỉ trích thỏa thuận, cảnh báo xuất khẩu chip H200 có thể giúp tăng sức mạnh cho các ứng dụng giám sát, quân sự và AI thế hệ mới của Trung Quốc. Một dự luật ở Thượng viện – thường được nhắc tới dưới tên SAFE Chips Act – thậm chí đề xuất cấm xuất khẩu các chip AI cao cấp sang Trung Quốc trong 30 tháng
Trên thị trường, cổ phiếu Nvidia đã phản ứng tích cực ngay sau khi có thông tin Bộ Thương mại “bật đèn xanh”, với giá tăng trong phiên và nhích lên trong giao dịch ngoài giờ
Để hiểu ý nghĩa của quyết định liên quan Nvidia H200, cần đặt nó vào bối cảnh dài hơi của cuộc cạnh tranh công nghệ và chiến tranh tiền tệ Mỹ – Trung:
Trong các năm trước, chính quyền Mỹ đã siết chặt xuất khẩu chip AI cao cấp sang Trung Quốc, giới hạn các dòng như A100, H100 rồi các phiên bản thiết kế riêng cho thị trường Trung Quốc, với mục tiêu kìm hãm năng lực AI và siêu máy tính của Bắc Kinh
Chính quyền Trump hiện tại chọn cách:
Giữ trần công nghệ: vẫn cấm các chip mạnh nhất như Blackwell, Rubin.
Mở cửa có điều kiện với H200: cho phép bán nhưng thu “phí” và áp quy trình cấp phép khắt khe.
Về mặt thông điệp, Nhà Trắng muốn chứng minh rằng Mỹ vẫn:
Dẫn đầu về công nghệ AI;
Bảo vệ việc làm và thu thêm nguồn thu cho ngân sách từ “siêu lợi nhuận” chip AI;
Đồng thời tránh để Trung Quốc hoàn toàn quay lưng với chip Mỹ để tăng tốc tự chủ công nghệ
Ở phía Trung Quốc, các hãng công nghệ lớn đang phải xoay xở với nguồn cung chip trong bối cảnh bị hạn chế mua nhiều sản phẩm Nvidia. H200 – dù không phải chip mới nhất – vẫn được đánh giá vượt trội so với nhiều lựa chọn nội địa trong ít nhất vài năm tới
Tuy nhiên, Trung Quốc cũng có các mối lo riêng:
Cơ quan quản lý không gian mạng từng siết việc mua một số chip của Nvidia với lý do an ninh, lo ngại rủi ro “cửa hậu” và phụ thuộc vào công nghệ Mỹ
Bên cạnh các biện pháp đáp trả như hạn chế xuất khẩu đất hiếm sang Mỹ, Bắc Kinh vẫn đẩy mạnh chiến lược tự chủ bán dẫn, hỗ trợ mạnh cho Huawei, các hãng thiết kế chip trong nước và đầu tư lớn cho năng lực sản xuất.
=> Với H200, các công ty công nghệ Trung Quốc nhiều khả năng vẫn sẽ mua, nhưng trong tâm thế “vừa dùng, vừa phòng ngừa”: sử dụng chip Mỹ cho các dự án quan trọng ngắn hạn, đồng thời tiếp tục đầu tư để giảm phụ thuộc lâu dài.
Với Nvidia, Trung Quốc là thị trường lớn, từng chiếm tỷ trọng đáng kể trong doanh thu trước các đợt cấm vận. Quyết định cho phép bán H200 giúp hãng:
Giữ được phần nào doanh thu từ Trung Quốc;
Giảm rủi ro khách hàng Trung Quốc chuyển hẳn sang giải pháp nội địa;
Tiếp tục duy trì vai trò là “chuẩn vàng” trong hạ tầng AI toàn cầu, kể cả ở Trung Quốc.
Nhưng cái giá phải trả là rủi ro chính sách: chỉ cần Quốc hội thông qua một đạo luật siết lại, hoặc quan hệ Mỹ – Trung xấu đi, cửa xuất khẩu H200 có thể lại đóng lại rất nhanh.
Ngay sau thông tin Nvidia H200 được bật đèn xanh, cổ phiếu Nvidia ghi nhận nhịp tăng giá, phản ánh kỳ vọng doanh thu bổ sung từ Trung Quốc và tâm lý bớt lo ngại về việc bị mất hẳn thị trường này
Với một doanh nghiệp có vốn hóa đã vượt ngưỡng 4.000 tỷ USD – con số khổng lồ khiến tỷ phú Masayoshi Son gần đây phải bày tỏ sự tiếc nuối vì đã bán sớm cổ phiếu Nvidia – mọi tin tức liên quan đến:
Biên lợi nhuận của dòng chip chủ lực,
Khả năng mở rộng thị trường,
Rủi ro pháp lý và địa chính trị,
đều có thể kích hoạt các pha định giá lại (re-rating) mạnh ở cả hai chiều.
Nhóm cổ phiếu bán dẫn nói chung – từ các nhà thiết kế chip (fabless) đến các nhà sản xuất như TSMC, các hãng thiết bị – cũng được hưởng lợi từ kỳ vọng nhu cầu AI tiếp tục duy trì ở mức cao, trong đó Trung Quốc là một phần quan trọng của câu chuyện tăng trưởng.
Trong ngắn hạn, diễn biến Nvidia H200 tạo ra một vài điểm đáng chú ý với nhà đầu tư:
Tin tức mang tính “gỡ nút thắt”: rủi ro “mất hẳn” thị trường Trung Quốc được chuyển thành trạng thái “còn cửa nhưng bị kiểm soát”.
Thị trường dễ xuất hiện nhịp hưng phấn ở Nvidia và một số cổ phiếu cùng nhóm khi dòng tiền “trading theo tin” nhập cuộc.
Rủi ro “buy the rumor, sell the news” vẫn hiện hữu nếu trước đó giá đã phản ánh phần lớn kỳ vọng chính sách nới lỏng.
Với các quỹ, ETF tập trung vào chủ đề AI–bán dẫn, tin tức về Nvidia H200 là một mảnh ghép tích cực, nhưng không thay đổi thực tế rằng định giá nhóm này đang ở vùng cao sau giai đoạn tăng kéo dài.
Trong trung – dài hạn (6–24 tháng), nhà đầu tư cần cân nhắc các yếu tố sau:
1. Đóng góp thực tế của H200 tại Trung Quốc
Doanh thu từ H200 cho Trung Quốc sẽ bị “trừ” đi 25% cho phía Mỹ, ảnh hưởng trực tiếp đến biên lợi nhuận.
Các đợt siết mua chip từ phía Trung Quốc, nếu tiếp diễn, có thể khiến doanh số thấp hơn kỳ vọng
2. Vị thế cạnh tranh của Nvidia
Việc nới cho H200 nhưng vẫn cấm Blackwell & Rubin giữ cho Nvidia khoảng “đệm công nghệ” so với các đối thủ Trung Quốc.
Song đồng thời, nó cũng khuyến khích các đối thủ nội địa tăng tốc phát triển chip cạnh tranh, để tránh phụ thuộc vào nguồn cung dễ bị chính trị chi phối.
3. Rủi ro pháp lý – chính sách
SAFE Chips Act và các đề xuất luật tương tự vẫn “treo” trên đầu, có thể bật lại bất kỳ lúc nào nếu Quốc hội cho rằng Nhà Trắng đang “mềm” với Bắc Kinh
Nếu có sự cố liên quan đến an ninh, gián điệp hay xung đột khu vực, các điều khoản cấp phép H200 rất dễ bị siết nhanh chóng.
Một vài câu hỏi nhà đầu tư nên tự đặt ra:
Định giá hiện tại của Nvidia đã phản ánh bao nhiêu phần trăm kỳ vọng doanh thu bổ sung từ H200 ở Trung Quốc?
Nếu kịch bản chính sách đảo chiều (ví dụ: Quốc hội thông qua lệnh cấm mới), mức giảm giá hợp lý là bao nhiêu so với mức tăng nhờ tin tốt hiện tại?
Danh mục đang phụ thuộc bao nhiêu vào một câu chuyện duy nhất – Nvidia H200 – so với các trụ cột khác của chuỗi giá trị AI?
Điều kiện kích hoạt
Quan hệ Mỹ – Trung giữ được trạng thái “kiểm soát được bất đồng”, không xảy ra cú sốc địa chính trị lớn.
Quốc hội Mỹ không thông qua luật siết mới đối với xuất khẩu H200.
Tác động dự kiến
Nvidia duy trì ổn định doanh số H200 tại Trung Quốc, coi đây là nguồn bổ sung bên cạnh nhu cầu bùng nổ ở Mỹ, châu Âu và các nền kinh tế khác.
Nhóm các mã cổ phiếu có tốc độ tăng trưởng cao trong ngành bán dẫn/AI tiếp tục hưởng lợi từ câu chuyện doanh thu và lợi nhuận, dù vẫn đối mặt biến động do định giá cao.
Các ETF AI, bán dẫn duy trì được dòng vốn, đặc biệt từ nhà đầu tư ưa thích chủ đề “hạ tầng AI toàn cầu”.
Điều kiện kích hoạt
Thời gian đầu, việc xuất khẩu H200 diễn ra bình thường, nhưng dần dần xuất hiện tranh cãi tại Quốc hội Mỹ cùng phản ứng dè chừng từ phía Trung Quốc.
Một phần doanh số H200 bị ảnh hưởng bởi yếu tố chính trị, kiểm soát mua bán hoặc yêu cầu nội địa hóa.
Tác động dự kiến
Doanh thu Nvidia từ Trung Quốc có thể tăng nhưng không bùng nổ, trong khi chi phí vận động hành lang, tuân thủ pháp lý, điều chỉnh sản phẩm tăng lên.
Thị trường định giá lại Nvidia và nhóm bán dẫn theo hướng phân hóa: doanh nghiệp nào đa dạng hóa thị trường, ít phụ thuộc vào Trung Quốc sẽ được ưu ái hơn.
Nhà đầu tư buộc phải theo dõi sát từng phát biểu chính sách, từng dự luật liên quan đến xuất khẩu chip.
Điều kiện kích hoạt
Quốc hội Mỹ thông qua luật khiến Bộ Thương mại phải từ chối phần lớn giấy phép xuất khẩu H200; hoặc một sự kiện địa chính trị nghiêm trọng làm quan hệ Mỹ – Trung xấu đi nhanh chóng.
Trung Quốc trả đũa bằng cách đẩy mạnh hạn chế đối với công ty Mỹ, từ chip đến phần mềm và dịch vụ đám mây.
Tác động dự kiến
Nvidia chịu cú sốc tâm lý và doanh thu, dù nền tảng kinh doanh cốt lõi ngoài Trung Quốc vẫn còn nhiều động lực.
Nhóm cổ phiếu bán dẫn có thể điều chỉnh mạnh trong ngắn hạn, đặc biệt các mã bị định giá quá cao dựa trên câu chuyện “tăng trưởng không giới hạn từ AI”.
Dòng vốn có xu hướng tìm sang các chủ đề ít nhạy với địa chính trị hơn, hoặc sang các doanh nghiệp nằm ngoài trục căng thẳng Mỹ – Trung.
Ở cả ba kịch bản, điểm chung là rủi ro chính sách và địa chính trị luôn hiện diện – yếu tố mà nhiều nhà đầu tư cá nhân thường đánh giá thấp khi nhìn vào các con số tăng trưởng ấn tượng của doanh thu và lợi nhuận.
Quyết định cho phép Nvidia xuất khẩu Nvidia H200 sang Trung Quốc cho thấy Washington đang thử nghiệm một mô hình “mở có điều kiện”: vừa thu lợi kinh tế, vừa tìm cách duy trì ưu thế công nghệ và kiểm soát rủi ro an ninh.
Đối với Nvidia, đây rõ ràng là tin tích cực – giúp hãng giữ được kết nối với thị trường Trung Quốc và củng cố vị thế dẫn đầu trong hạ tầng AI toàn cầu. Nhưng kèm theo đó là một loạt điều khoản, phí thu trên mỗi con chip và rủi ro chính trị không dễ định lượng.
Với nhà đầu tư, câu chuyện Nvidia H200 nhắc lại một thực tế:
Cơ hội từ AI và bán dẫn là rất lớn, nhưng không tách rời khỏi chu kỳ ngành và làn sóng chính sách.
Những quyết định về cổ phiếu, ETF theo chủ đề AI–bán dẫn cần dựa trên kỷ luật định giá, chiến lược đa dạng hóa danh mục tài sản và khả năng chịu đựng biến động khi “gió chính sách” đổi chiều.
Nói cách khác, Nvidia H200 có thể tiếp tục là một mảnh ghép quan trọng trong câu chuyện AI toàn cầu, nhưng đó không phải là câu chuyện duy nhất quyết định thành công hay thất bại của một danh mục đầu tư.
Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Tài liệu này chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin chung và không nhằm mục đích (và cũng không nên được coi là) lời khuyên về tài chính, đầu tư hay các lĩnh vực khác để bạn có thể dựa vào. Không có ý kiến nào trong tài liệu này được coi là khuyến nghị từ EBC hoặc tác giả rằng bất kỳ khoản đầu tư, chứng khoán, giao dịch hay chiến lược đầu tư cụ thể nào phù hợp với bất kỳ cá nhân nào.
