Giao dịch
2025-08-29
Tom Basso, được biết đến rộng rãi với biệt danh "Mr Serenity", từ lâu đã giữ một vị thế đặc biệt trong giới giao dịch. Phong thái điềm tĩnh, cách tiếp cận lý trí và tính kỷ luật kiên định đã giúp ông được nhắc đến trong cuốn sách "The New Market Wizards" của Jack Schwager. Nhưng hành trình của Basso còn vượt xa một giai thoại trong một cuốn sách nổi tiếng.
Từng là kỹ sư hóa học, ông đã dấn thân vào lĩnh vực giao dịch tương lai và quản lý danh mục đầu tư, thành lập Trendstat Capital Management vào năm 1979. Qua nhiều thập kỷ hoạt động ổn định, ông đã chứng minh rằng thành công trong giao dịch không phải là dự đoán dựa trên cảm xúc mà là kết quả của sự chuẩn bị có phương pháp, cân bằng cảm xúc và thiết kế hệ thống.
Triết lý của ông được đúc kết thành cuốn The All Weather Trader, một tác phẩm không chỉ trình bày các quy tắc giao dịch mà còn là toàn bộ tư duy để điều hướng trong điều kiện bất định. Giống như một vị thuyền trưởng chèo lái con tàu qua những vùng biển khó lường, Basso cho thấy sự bình tĩnh, chứ không phải đầu cơ, mới là hướng đi đích thực của thành công lâu dài.
Một trong những nguyên lý cốt lõi của The All Weather Trader là các dự đoán vốn dĩ rất mong manh. Thị trường, giống như thời tiết, luôn hỗn loạn và dễ thay đổi đột ngột. Việc cố gắng đoán xem cơn bão hay ngày nắng tiếp theo sẽ ra sao chỉ là trò hề.
Thay vào đó, Basso lập luận rằng các nhà giao dịch phải áp dụng các chiến lược có hệ thống - la bàn thay vì quả cầu pha lê. Hệ thống sẽ định hướng ngay cả khi môi trường biến động. Trên thực tế, điều này có nghĩa là thiết kế các quy tắc cho các điểm vào, thoát lệnh và điều chỉnh danh mục đầu tư đủ mạnh mẽ để hoạt động trong điều kiện căng thẳng.
Triết lý này đã chứng minh giá trị của nó trong cuộc khủng hoảng thị trường năm 1987. Trong khi thị trường chứng khoán sụp đổ, các chiến lược phòng ngừa rủi ro của Basso, dựa trên quy tắc hơn là phản ứng, đã bảo vệ danh mục đầu tư khỏi sự tàn phá. Ngày hôm đó kết thúc không phải trong hoảng loạn, mà là trong lợi nhuận. Bài học của ông: nếu người dẫn đường có một bản đồ đáng tin cậy, bão tố sẽ mất đi sức mạnh đáng sợ.
Cốt lõi của cuốn sách The All Weather Trader nằm ở cái mà Basso gọi là "nguyên tắc ô dù" về việc xác định quy mô vị thế và kiểm soát rủi ro. Giống như chiếc ô che chắn cả mưa phùn lẫn mưa rào, việc xác định quy mô vị thế một cách thận trọng sẽ bảo vệ nhà giao dịch trong cả thị trường bình lặng lẫn biến động.
Basso coi việc xác định quy mô vị thế không chỉ là phép tính số học - nó là chìa khóa của sự sống còn. Bằng cách điều chỉnh mức độ rủi ro tương ứng với rủi ro, ông đảm bảo rằng không một giao dịch hay chiến lược nào có thể nhấn chìm toàn bộ danh mục đầu tư. Cách tiếp cận này cho phép Trendstat tạo ra lợi nhuận ổn định ở mức hai chữ số trong nhiều thập kỷ mà không phải chịu những khoản lỗ thảm khốc.
Các nghiên cứu điển hình minh họa sức mạnh này một cách sống động. Trong những cuộc khủng hoảng khiến các nhà đầu tư trên toàn thế giới chao đảo, khách hàng của Basso thường có được kết quả suôn sẻ hơn, không phải vì ông hoàn toàn tránh được rủi ro, mà bởi vì ông cân bằng nó với sự chính xác của một kỹ sư và sự điềm tĩnh của một hoa tiêu lão luyện.
Tạp chí All Weather Trader cũng đề cao sự đa dạng hóa như một nền tảng của khả năng phục hồi. Basso ví điều này giống như việc giương nhiều cánh buồm trên một con tàu - khi một cơn gió yếu đi, một cơn gió khác có thể đưa bạn tiến về phía trước. Ông cảnh báo rằng việc chỉ dựa vào một thị trường hoặc chiến lược duy nhất sẽ khiến các nhà giao dịch dễ bị tổn thương trước những biến động không thể tránh khỏi.
Danh mục đầu tư của Basso trải rộng từ cổ phiếu, hàng hóa, tiền tệ đến trái phiếu, tạo nên sự cân bằng "trong mọi điều kiện thời tiết". Ông cũng đa dạng hóa các chiến lược, kết hợp chiến lược theo xu hướng, phòng ngừa rủi ro và phân bổ có hệ thống để tạo ra các danh mục đầu tư có thể chống chịu được cả hạn hán và lũ lụt.
Đối với các nhà đầu tư hiện đại, bài học này vẫn còn giá trị. Trong thời đại mà thị trường biến động mạnh mẽ bởi chính sách ngân hàng trung ương, địa chính trị và các cú sốc công nghệ, việc đa dạng hóa danh mục đầu tư không phải là một điều xa xỉ mà là một điều cần thiết. Bằng cách giương cao nhiều cánh buồm, con tàu vẫn tiếp tục tiến về phía trước ngay cả khi một cột buồm bị lung lay.
Không có cuộc thảo luận nào về cuốn The All Weather Trader được coi là trọn vẹn nếu không đề cập đến tâm lý học - điểm tựa thầm lặng giúp nhà giao dịch vững vàng. Basso khẳng định rằng thành công trong giao dịch không phụ thuộc vào các chỉ báo hay dự báo mà phụ thuộc nhiều hơn vào tâm lý của nhà giao dịch.
Nỗi sợ hãi và lòng tham là hai con sóng đánh chìm hầu hết các nhà giao dịch. Triết lý thanh thản của Basso đóng vai trò như một vật dằn, giữ cho cảm xúc không làm mất cân bằng con tàu. Ông ủng hộ các thói quen, quy tắc được định sẵn và chấp nhận rằng thua lỗ là một phần của hành trình. Mục tiêu không phải là loại bỏ sự bất định, mà là giữ bình tĩnh trong đó.
Câu nói nổi tiếng của ông, "Đầu tư là một trò chơi trí tuệ hơn là việc có một chỉ báo hoàn hảo hay thậm chí là một quy mô vị thế hoàn hảo", đã gói gọn triết lý này. Sự thanh thản không phải là thụ động - mà là kỷ luật chủ động, là nghệ thuật bám sát kế hoạch ngay cả khi biển động.
Mặc dù Tom Basso đã nghỉ hưu từ nhiều năm trước, The All Weather Trader vẫn là ngọn hải đăng cho các nhà giao dịch hiện đại. Trong thời đại thuật toán tần suất cao, biến động tiền điện tử và các cú sốc địa chính trị ngày nay, những bài học vượt thời gian của ông càng có giá trị hơn.
Ông nhắc nhở chúng ta rằng thị trường sẽ luôn thay đổi, nhưng các nguyên tắc kiểm soát rủi ro, đa dạng hóa và kỷ luật cảm xúc sẽ không bao giờ lỗi thời. Những nhà giao dịch nội tâm hóa những nguyên tắc này không phụ thuộc vào thời tiết; họ luôn sẵn sàng ứng phó với thời tiết.
Di sản của Basso được thể hiện qua vai trò cố vấn, tư vấn và công việc liên tục của ông tại Standpoint, nơi các nguyên tắc bất biến của ông được áp dụng vào các chiến lược đầu tư đa dạng. Đối với những ai đang tìm hiểu thị trường hiện đại, The All Weather Trader không chỉ là một cuốn sách—nó là một chiếc la bàn, một chiếc ô và một ngọn hải đăng được kết hợp làm một.
Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Tài liệu này chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin chung và không nhằm mục đích (và không nên được coi là) tư vấn tài chính, đầu tư hoặc các hình thức tư vấn khác mà chúng ta nên tin cậy. Không có ý kiến nào trong tài liệu này cấu thành khuyến nghị của EBC hoặc tác giả rằng bất kỳ khoản đầu tư, chứng khoán, giao dịch hoặc chiến lược đầu tư cụ thể nào phù hợp với bất kỳ cá nhân cụ thể nào.
