Đăng vào: 2025-11-26
Giá dầu thô thế giới ngày 26/11/2025 tiếp tục giảm sâu trong bối cảnh nhu cầu toàn cầu yếu và dư cung kéo dài. Ghi nhận lúc mở cửa phiên Á, dầu WTI giao ngay ở khoảng 58 USD/thùng và dầu Brent 62,55 USD/thùng, duy trì gần mức thấp nhất trong tháng.
Đà giảm giá được thúc đẩy bởi lo ngại về sự mất cân bằng trong quan hệ cung cầu trên thị trường, trong khi nhu cầu dầu vẫn ở mức thấp do tăng trưởng kinh tế toàn cầu ảm đạm. Hợp đồng Brent đã giảm về 62,48 USD trong phiên trước, thấp nhất kể từ ngày 22/10, và hợp đồng WTI cũng về 57,95 USD/thùng.
Dưới góc nhìn chuyên gia, giá dầu đang chịu áp lực giảm do nguồn cung toàn cầu bùng nổ. OPEC+ từ giữa năm đến nay đã tăng mạnh sản lượng để giành lại thị phần, trong khi các nước ngoài OPEC như Mỹ, Brazil liên tục đạt mức khai thác kỷ lục.
Bởi vậy, Quỹ Năng lượng Quốc tế (IEA) dự báo năm 2026 thị trường dầu sẽ thặng dư kỷ lục khoảng 4 triệu thùng/ngày. Cùng lúc, Cục Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA) nhận định tồn kho dầu thế giới sẽ tiếp tục tăng cao, gây áp lực lớn lên giá.
Nhiều định chế tài chính đều hạ dự báo giá dầu tương lai. Goldman Sachs dự báo giá bình quân Brent cả năm 2026 chỉ đạt khoảng 56 USD/thùng, WTI 52 USD/thùng. Triển vọng bi quan này phản ánh tình trạng oil market oversupply 2025 nghiêm trọng.
Đồng thời, thị trường chứng khoán năng lượng cũng chịu tác động bất lợi. Ví dụ, chỉ số ngành năng lượng London (FTSE Energy) đã giảm khoảng 1,3% trong đợt lao dốc này do lo ngại dư cung.
Các ý chính:
Diễn biến giá: WTI ~58 USD/thùng, Brent ~62,55 USD/thùng (giảm tiếp). Đỉnh tăng giá tạm lắng vì triển vọng nguồn cung tăng mạnh.
Xu hướng giảm: Giá dầu đã mất hơn 20% kể từ giữa tháng 6/2025 do OPEC+ tái lập sản lượng và sản xuất ngoài OPEC tăng cao. Nhiều chuyên gia cảnh báo diễn biến giảm giá còn kéo dài.
Nguồn cung dư thừa: OPEC+ 8 thành viên đã nâng hạn ngạch thêm ~2,9 triệu thùng/ngày từ tháng 4 đến nay; cùng với đó, sản lượng dầu khí của Mỹ và Brazil đạt kỷ lục. Hiệp hội EIA/IEA đều dự báo tồn kho dầu toàn cầu tăng cao khi sản lượng vượt nhu cầu.
Dự báo giá: Các ngân hàng lớn liên tục hạ triển vọng giá. Goldman Sachs cho rằng giá Brent trung bình 2026 chỉ còn khoảng 56 USD/thùng. IEA cũng công bố dự báo thặng dư gần 4 triệu thùng/ngày vào năm tới.
Tác động tài chính: Cổ phiếu ngành năng lượng chịu áp lực giảm. Ví dụ, chỉ số FTSE Energy giảm 1,3% do lo ngại dư cung dầu, phản ánh tình hình ảm đạm của nhóm cổ phiếu năng lượng trong tháng 11.
Thị trường dầu đã khởi đầu phiên 26/11 trong sắc đỏ. Theo Reuters, tại thời điểm 01:14 GMT (khoảng 09h14 giờ Hà Nội), hợp đồng tương lai của loại dầu Brent Biển Bắc giao tháng 1/2026 tăng nhẹ lên 62,67 USD/thùng, còn WTI tăng lên 58,09 USD/thùng.
Tuy nhiên, mức giá này vẫn rất thấp so với đỉnh năm và phản ánh xu hướng giảm của các phiên trước đó. Trước đó, ngày 25/11, Brent từng chốt ở 62,48 USD (giảm 1,4%) và WTI 57,95 USD (giảm 1,5%) – cả hai đều là mức thấp nhất kể từ cuối tháng 10.
Dẫn lời chuyên gia Tony Sycamore của IG Markets, Bloomberg (qua NDTV) lưu ý rằng nếu thỏa thuận hòa bình Ukraina thành công, việc dỡ bỏ trừng phạt có thể đẩy WTI về khoảng 55 USD. Ngược lại, chưa rõ liệu Nga có đồng ý các điều khoản cuối cùng hay không khiến giá dầu chịu thêm yếu tố bất định.
Tuy nhiên, bức tranh cung cầu kém tích cực mới là nhân tố chính tác động mạnh mẽ.
Một loạt yếu tố đang duy trì tình trạng dư cung trên thị trường:
Nhóm liên minh OPEC (gồm Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ và các đối tác như Nga) đã tiếp tục nâng sản lượng kể từ tháng 4/2025 để lấy lại thị phần.
8 thành viên OPEC+ cho biết họ đã tăng hạn ngạch thêm khoảng 2,9 triệu thùng/ngày từ tháng 4 đến nay. Tháng 11 vừa qua, OPEC+ đã đồng thuận giữ nguyên hạn ngạch cho cuối năm và quý I/2026, thừa nhận nguy cơ dư cung và tập trung rà soát công suất nhằm đặt mục tiêu sản lượng 2027.
Chính sự tăng cung này là “nguyên nhân chính gây ra dư cung đáng kể” trong năm tới.
Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (EIA) cho biết sản lượng dầu đá phiến của Mỹ năm 2025 dự kiến đạt kỷ lục 13,59 triệu thùng/ngày, cao hơn dự báo trước đó.
Mỹ và các nước như Brazil, Guyana liên tục mở rộng khai thác, đẩy tổng nguồn cung thế giới lên hơn 106 triệu thùng/ngày.
Trong khi đó, nhu cầu toàn cầu chỉ tăng khiêm tốn (~700.000 thùng/ngày mỗi năm theo IEA) do tăng trưởng kinh tế chậm lại, đặc biệt ở Trung Quốc và sự chuyển dịch sang năng lượng tái tạo.
Theo EIA, lượng dự trữ năng lượng toàn cầu đang tăng liên tục. Đến Q4/2025, dự báo tồn kho dầu thô thương phẩm thế giới sẽ ở mức ~2,93 tỷ thùng, tăng thêm 52 triệu thùng so với Q3/2025, và lên đến 3,18 tỷ thùng vào Q4/2026.
Lượng tồn kho sản phẩm tinh chế ở OECD cũng được dự báo tăng mạnh (xem biểu đồ) do sản lượng lọc dầu toàn cầu chưa thể tiêu thụ kịp.
Sự bùng nổ nguồn cung đồng nghĩa với việc hàng triệu thùng dầu dư thừa cần lưu trữ, tạo áp lực rất lớn lên giá dầu.
Sự phục hồi kinh tế toàn cầu vẫn không đủ lực kéo nhu cầu dầu tăng mạnh. Cuộc đàm phán đình chiến Ukraina tiến triển có thể khiến cấm vận với dầu Nga được nới lỏng, nhưng ngay cả trong kịch bản xấu đó, nguồn cung từ Nga nhiều khả năng chỉ làm gia tăng dư cung mà thôi.
Trong khi đó, việc cắt giảm chi tiêu, chuyển đổi sang xe điện và năng lượng sạch ở các nền kinh tế lớn đang dần cắt giảm tốc độ tăng tiêu thụ dầu mỏ. IEA ghi nhận nhu cầu dầu toàn cầu trong 2025/2026 chỉ tăng khoảng 0,7 triệu thùng/ngày mỗi năm – mức thấp nhất trong lịch sử hậu khủng hoảng.
Phân tích của hãng Commerzbank cho rằng trong bối cảnh dư cung gia tăng này, giá dầu “sẽ tiếp tục chịu áp lực”. Việc OPEC+ quyết định ngưng tăng sản lượng trong quý đầu năm 2026 cho thấy họ cũng lo ngại dư cung “khổng lồ” đang hình thành trong ngắn hạn.
Các tổ chức quốc tế và ngân hàng đầu tư đều dự báo giá dầu khó tăng trở lại trong ngắn hạn do thặng dư nguồn cung. Goldman Sachs dự báo năm 2026, Brent trung bình chỉ vào khoảng 56 USD/thùng và WTI 52 USD/thùng.
Kịch bản này phản ánh dự báo dư cung ~2 triệu thùng/ngày vào năm 2026. IEA thậm chí nhận định dư cung toàn cầu năm sau có thể lên tới 4 triệu thùng/ngày, cao hơn nhiều so với ước tính của OPEC (họ vẫn giữ quan điểm cung-cầu cân bằng).
Tương tự, báo cáo của IEA cũng dự báo tồn kho dầu thô OECD sẽ tăng vọt, vượt xa mức đỉnh sau đại dịch năm 2020. Theo đó, nếu kịch bản này xảy ra, giá dầu có thể giảm về mức 40-50 USD/thùng trong năm tới.
Tuy vậy, đa số nhà phân tích cũng lưu ý một khi giá lao dốc đủ mức (có thể khoảng 40 USD/thùng), sẽ có cơ chế tự cân bằng nguồn cung – cầu: các mỏ dầu đắt đỏ (dầu đá phiến, dầu sâu, dầu cát…) sẽ dần ngưng khai thác, đồng thời giá xăng dầu xuống thấp có thể kích thích nhu cầu.
Nhiều chuyên gia cho rằng giá sẽ dần hồi phục trở lại vào năm 2027 khi sự dư thừa được điều chỉnh, tuy nhiên trong ngắn hạn, xu hướng giảm vẫn chiếm ưu thế.
Đà giảm của giá dầu tác động tức thì lên các thị trường tài chính. Các công ty dầu khí và năng lượng toàn cầu (Energy stocks) đang có xu hướng giảm điểm. Chỉ số ngành năng lượng tại London mất khoảng 1,3% trong phiên 13/11, khi nhà đầu tư lo ngại về dư cung tăng mạnh.
Tương tự, nhiều quỹ và công ty lớn liên quan dầu mỏ ở Mỹ cũng ghi nhận giá trị cổ phiếu giảm. Nhu cầu dầu mỏ yếu còn khiến cổ phiếu liên quan chế biến (như xăng dầu) cũng chịu sức ép.
Ở chiều ngược lại, người tiêu dùng có thể hưởng lợi từ đà giảm dài hạn này khi giá xăng dầu bán lẻ có xu hướng giảm. Theo ước tính của EIA, giá xăng bình quân ở Mỹ năm 2026 có thể xuống dưới 3 USD/gallon (tương đương ~17.000 đồng/lít tại Việt Nam).
Trong khi đó, điều này cũng tác động lên ngân sách của các nước xuất khẩu dầu (đặc biệt trong khuôn khổ OPEC+), khiến các nước này phải điều chỉnh chính sách tài chính và đầu tư để bù đắp doanh thu giảm.
Dưới góc nhìn của người tham gia đầu tư dầu mỏ, các thông tin vĩ mô như tình hình kinh tế toàn cầu hay diễn biến cuộc chiến Ukraina – tuy có thể tạo xung lực tức thời – nhưng chiến lược dài hạn của các tập đoàn hiện xoay quanh vấn đề cắt giảm chi phí và tối ưu hóa sản xuất trong bối cảnh giá thấp.
Nhiều công ty Mỹ như ExxonMobil hay Chevron đã giảm đầu tư, tập trung khai thác tại các mỏ hiệu quả nhất khi giá dầu dưới 60 USD. Điều này ẩn chứa rủi ro rằng, nếu giá tiếp tục duy trì thấp, ngành dầu khí toàn cầu có thể đối mặt với làn sóng đóng cửa mỏ, giảm nguồn cung về lâu dài.
Trong ngắn hạn, giá dầu thô khó có khả năng bật tăng trở lại khi dư cung và nhu cầu yếu vẫn là xu thế chủ đạo. Bất kỳ dấu hiệu cải thiện nào – ví dụ như lệnh cấm vận nới lỏng hoặc tăng trưởng kinh tế vượt dự báo – đều chỉ có thể tạo ra biến động ngắn hạn. Hiện tại, các yếu tố cơ bản đều ủng hộ xu hướng WTI ~58 USD, Brent ~62 USD trong vùng giá thấp cho tới cuối năm và có thể cả đầu 2026.
Các nhà đầu tư và doanh nghiệp cần theo dõi sát sao các chỉ báo: sản lượng OPEC+, báo cáo tồn kho của EIA/IEA, và diễn biến ngoại giao – đặc biệt là tiến trình đàm phán Ukraina – để điều chỉnh kế hoạch phù hợp.
Với thị trường dư cung kỷ lục, động thái cắt giảm sản lượng của OPEC+ hay sự giảm áp lực từ các lệnh cấm vận sẽ là những tín hiệu quyết định khả năng đảo chiều của giá trong trung hạn. Cho đến khi cân bằng cung-cầu thực sự được thiết lập, giá dầu có thể tiếp tục đi xuống, tạo áp lực lên các thị trường tài chính nói chung và ngành năng lượng nói riêng.
Nguồn tham khảo:
Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Tài liệu này chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin chung và không nhằm mục đích (và cũng không nên được coi là) lời khuyên về tài chính, đầu tư hay các lĩnh vực khác để bạn có thể dựa vào. Không có ý kiến nào trong tài liệu này được coi là khuyến nghị từ EBC hoặc tác giả rằng bất kỳ khoản đầu tư, chứng khoán, giao dịch hay chiến lược đầu tư cụ thể nào phù hợp với bất kỳ cá nhân nào.
