Đăng vào: 2025-11-10
Nền kinh tế Mỹ đang phải đối mặt với một giai đoạn đầy thách thức và tâm lý bi quan bao trùm, đặc biệt trong bối cảnh các cuộc khủng hoảng chính trị và rủi ro nợ công gia tăng [1] [2].
Mặc dù một số dữ liệu tăng trưởng GDP quý II/2025 cho thấy sự phục hồi bất ngờ, các chỉ số niềm tin tiêu dùng lại lao dốc xuống mức thấp nhất trong hơn ba năm, phản ánh lo ngại sâu sắc của các hộ gia đình về tương lai kinh tế [3] [4].
Sự bất ổn này không chỉ đe dọa triển vọng tăng trưởng của Mỹ mà còn tạo ra áp lực đáng kể lên vị thế của đồng USD trên thị trường quốc tế, khiến đồng tiền này phải vật lộn giữa các biến động mạnh [5].
Các ý chính:
Bi quan bao trùm: Niềm tin tiêu dùng Mỹ giảm mạnh xuống gần mức thấp nhất trong ba năm rưỡi do lo ngại về kinh tế [4].
Rủi ro chính trị: Nguy cơ chính phủ đóng cửa do bế tắc ngân sách gây thiệt hại ước tính 1,5 tỷ USD mỗi ngày cho nền kinh tế [2].
Áp lực USD: Đồng USD chịu áp lực từ căng thẳng thương mại Mỹ-Trung, rủi ro ngân hàng và dữ liệu kinh tế thiếu hụt [5].
Biến động trái chiều: Trong khi một số dữ liệu kinh tế hỗ trợ USD, các yếu tố rủi ro lại khiến đồng tiền này liên tục biến động mạnh [5] [6].
Tâm lý bi quan bao trùm nền kinh tế Mỹ trong những tháng cuối năm 2025 xuất phát từ sự giao thoa của nhiều yếu tố nội tại, từ chính trị đến kinh tế vĩ mô. Mặc dù Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã nỗ lực kiểm soát lạm phát và thị trường lao động vẫn tương đối vững chắc, những rủi ro tiềm ẩn đang dần hiện rõ và đe dọa làm chệch hướng quỹ đạo phục hồi [7].
Một trong những mối lo ngại lớn nhất là nguy cơ chính phủ đóng cửa (government shutdown) do bế tắc ngân sách tại Quốc hội. Sự kiện này, nếu xảy ra, không chỉ gây ra sự gián đoạn trong các dịch vụ công mà còn có thể khiến kinh tế Mỹ thiệt hại khoảng 1,5 tỷ USD mỗi ngày [2]. Theo các nhà phân tích, việc chính phủ đóng cửa kéo dài sẽ làm giảm niềm tin của nhà đầu tư và người tiêu dùng, thậm chí có thể đẩy nền kinh tế vào tình trạng tăng trưởng âm [8]. Niềm tin tiêu dùng, một chỉ báo quan trọng về sức khỏe kinh tế, đã giảm xuống gần mức thấp nhất trong ba năm rưỡi vào đầu tháng 11/2025, cho thấy sự lo lắng của người dân về triển vọng việc làm và thu nhập [4].
Bên cạnh đó, gánh nặng nợ công kỷ lục cũng là một rủi ro lớn đối với sự ổn định kinh tế Mỹ [9]. Mặc dù thâm hụt ngân sách trong năm tài khóa 2025 (kết thúc ngày 30/9) có giảm so với năm trước, tổng nợ công vẫn ở mức cao, tạo ra áp lực lớn lên chi tiêu lãi suất và tiềm ẩn nguy cơ khủng hoảng tài chính trong dài hạn [2]. Các nhà kinh tế cảnh báo rằng, việc duy trì mức nợ cao trong môi trường lãi suất cao sẽ làm giảm khả năng ứng phó của chính phủ trước các cú sốc kinh tế trong tương lai.
Sự phân cực chính trị và những bất ổn liên quan đến các cuộc bầu cử sắp tới cũng góp phần làm gia tăng sự không chắc chắn. Một số chuyên gia cho rằng, những cú sốc chính trị, chẳng hạn như những biến động sau cuộc bầu cử tổng thống, có thể gây ra những biến động mạnh trên thị trường tài chính, như việc đồng USD trải qua một thời kỳ biến động mạnh sau "cú sốc Trump" [6].
| Chỉ số Kinh tế | Tình hình gần đây (Quý III/2025) | Tác động đến Kinh tế Mỹ | Nguồn |
|---|---|---|---|
| Tăng trưởng GDP | Tăng 3,8% (Quý II/2025), cao hơn dự kiến [3] | Tín hiệu phục hồi ngắn hạn, nhưng không bền vững | [3] |
| Niềm tin tiêu dùng | Giảm xuống mức thấp nhất trong 3,5 năm [4] | Phản ánh lo ngại về tương lai, có thể ảnh hưởng đến chi tiêu | [4] |
| Nguy cơ đóng cửa CP | Bế tắc ngân sách, thiệt hại 1,5 tỷ USD/ngày [2] | Rủi ro chính trị lớn nhất, đe dọa tăng trưởng âm | [2] [8] |
| Nợ công | Duy trì ở mức kỷ lục [9] | Hạn chế khả năng ứng phó với khủng hoảng, tăng chi phí lãi suất | [9] |
Trong bối cảnh kinh tế Mỹ đầy rẫy rủi ro, đồng USD, vốn là đồng tiền dự trữ chủ chốt của thế giới, đang phải chịu áp lực đa chiều trên thị trường quốc tế. Sự suy yếu của USD không chỉ là kết quả của các vấn đề nội tại mà còn là phản ứng trước những thay đổi trong môi trường kinh tế toàn cầu.
Một trong những nguyên nhân chính gây áp lực lên USD là căng thẳng thương mại và rủi ro ngân hàng [5]. Các cuộc đàm phán thương mại Mỹ-Trung vẫn còn nhiều bất ổn, tạo ra sự không chắc chắn cho các nhà đầu tư toàn cầu. Đồng thời, những rủi ro liên quan đến hệ thống ngân hàng, dù đã được kiểm soát, vẫn là một yếu tố khiến các nhà đầu tư tìm kiếm các tài sản trú ẩn an toàn khác ngoài USD. Dữ liệu kinh tế Mỹ thiếu hụt trong một số giai đoạn cũng làm giảm sức hấp dẫn của đồng tiền này [5].
Tuy nhiên, diễn biến của USD không hoàn toàn là một chiều. Có những thời điểm, số liệu kinh tế Mỹ tích cực lại tiếp sức cho đồng USD [10]. Ví dụ, khi giá tiêu dùng tại Mỹ tăng nhẹ hơn dự kiến, điều này có thể làm giảm kỳ vọng về việc Fed sẽ phải tăng lãi suất quá mạnh, từ đó giúp USD ổn định trở lại [10]. Sự ổn định này cũng được ghi nhận khi đồng USD lấy lại vai trò trong danh mục đầu tư sau một thời kỳ biến động mạnh [6].
Sự biến động của USD cũng ảnh hưởng trực tiếp đến thị trường hàng hóa. Khi đồng USD mạnh lên, giá hàng hóa, đặc biệt là kim loại như đồng, thường chịu áp lực giảm giá do hàng hóa trở nên đắt đỏ hơn đối với người mua sử dụng các đồng tiền khác [11]. Ngược lại, khi USD yếu đi, giá hàng hóa có xu hướng tăng.
Các chuyên gia tiền tệ đang có những đánh giá trái chiều về xu hướng dài hạn của USD. Một số cho rằng, USD đang đi vào ổn định sau một thời kỳ biến động mạnh và vẫn giữ vai trò quan trọng [6]. Trong khi đó, một số khác lại lạc quan về tầm nhìn dài hạn, bất chấp việc USD đang có xu hướng hạ giá trong ngắn hạn [12].
| Yếu tố gây áp lực | Mô tả | Tác động lên USD | Nguồn |
|---|---|---|---|
| Căng thẳng thương mại | Bất ổn trong quan hệ Mỹ-Trung | Giảm sức hấp dẫn, gây bất ổn | [5] |
| Rủi ro ngân hàng | Lo ngại về hệ thống tài chính Mỹ | Thúc đẩy tìm kiếm tài sản trú ẩn khác | [5] |
| Dữ liệu kinh tế thiếu hụt | Các chỉ số kinh tế không đạt kỳ vọng | Gây áp lực giảm giá USD | [5] |
| Số liệu lạm phát | Giá tiêu dùng tăng nhẹ hơn dự kiến | Giúp USD ổn định trở lại | [10] |
Tương lai của kinh tế Mỹ và vị thế của đồng USD sẽ phụ thuộc vào khả năng giải quyết các rủi ro nội tại và thích ứng với môi trường kinh tế toàn cầu đang thay đổi. Các tổ chức quốc tế như IMF, OECD, và ADB vẫn giữ một cái nhìn tương đối lạc quan về tăng trưởng GDP của Mỹ trong năm 2025, với dự báo tăng trưởng dao động từ 1,8% đến 1,9% [13]. Tuy nhiên, những dự báo này có thể bị đảo ngược nếu các rủi ro chính trị và nợ công không được kiểm soát.
Thách thức lớn nhất đối với Mỹ là phải tìm ra giải pháp cho bế tắc chính trị để tránh lặp lại các cuộc khủng hoảng đóng cửa chính phủ, vốn làm suy yếu niềm tin và gây thiệt hại kinh tế [2]. Việc khôi phục niềm tin tiêu dùng cũng là một ưu tiên hàng đầu, bởi chi tiêu của người tiêu dùng chiếm phần lớn GDP của Mỹ.
Đối với đồng USD, các chuyên gia dự báo rằng, mặc dù có những áp lực trong ngắn hạn, vị thế của USD vẫn sẽ được duy trì trong dài hạn, đặc biệt là trong bối cảnh các nền kinh tế khác cũng đang đối mặt với những thách thức riêng [12]. Tuy nhiên, áp lực tăng tỷ giá vẫn hiện hữu, một phần do chênh lệch lãi suất giữa USD và các đồng tiền khác, có thể khiến dòng vốn dịch chuyển [14].
Tóm lại, kinh tế Mỹ đang ở một ngã rẽ quan trọng. Sự bi quan hiện tại là một lời cảnh báo về những rủi ro tiềm ẩn, đặc biệt là từ mặt trận chính trị. Việc giải quyết các vấn đề này sẽ là chìa khóa để Mỹ duy trì đà tăng trưởng và củng cố vị thế của đồng USD trên trường quốc tế.
Tài liệu tham khảo
[1] Vneconomy.vn. Những nguy cơ với nền kinh tế Mỹ trong đợt chính phủ đóng cửa lâu nhất lịch sử. https://vneconomy.vn/nhung-nguy-co-voi-nen-kinh-te-my-trong-dot-chinh-phu-dong-cua-lau-nhat-lich-su.htm
[2] Thoibaotaichinhvietnam.vn. Bế tắc ngân sách khiến kinh tế Mỹ thiệt hại 15 tỷ USD mỗi ngày. https://thoibaotaichinhvietnam.vn/be-tac-ngan-sach-khien-kinh-te-my-thiet-hai-15-ty-usd-moi-ngay-185192.html
[3] Vnexpress.net. Kinh tế Mỹ tăng trưởng nhanh hơn dự kiến. https://vnexpress.net/kinh-te-my-tang-truong-nhanh-hon-du-kien-4943753.html
[4] Nhipsongkinhdoanh.vn. Kinh tế Mỹ có nguy cơ tăng trưởng âm nếu chính phủ vẫn đóng cửa. https://nhipsongkinhdoanh.vn/kinh-te-my-co-nguy-co-tang-truong-am-neu-chinh-phu-van-dong-cua-22556.htm
[5] Vietnamplus.vn. Đồng USD chịu áp lực từ căng thẳng thương mại và rủi ro ngân hàng tại Mỹ. https://www.vietnamplus.vn/dong-usd-chiu-ap-luc-tu-cang-thang-thuong-mai-va-rui-ro-ngan-hang-tai-my-post1071050.vnp
[6] Vneconomy.vn. Đồng USD ổn định trở lại sau biến động mạnh. https://vneconomy.vn/dong-usd-dang-di-vao-on-dinh-sau-mot-thoi-ky-bien-dong-manh.htm
[7] Baotintuc.vn. Số liệu kinh tế Mỹ tiếp sức cho đồng USD. https://baotintuc.vn/kinh-te/so-lieu-kinh-te-my-tiep-suc-cho-dong-usd-20251025135834133.htm
[8] 24h.com.vn. Kinh tế Mỹ chao đảo vì nguy cơ chính phủ đóng cửa. https://www.24h.com.vn/kinh-doanh/kinh-te-my-chao-dao-vi-nguy-co-chinh-phu-dong-cua-cu-soc-vuot-xa-du-doan-cua-doi-ngu-ong-trump-c161a1712666.html
[9] Baochinhphu.vn. Kinh tế toàn cầu đối mặt 3 rủi ro lớn. https://baochinhphu.vn/kinh-te-toan-cau-doi-mat-3-rui-ro-lon-102251013170253684.htm
[10] Baotintuc.vn. Số liệu kinh tế Mỹ tiếp sức cho đồng USD. https://baotintuc.vn/kinh-te/so-lieu-kinh-te-my-tiep-suc-cho-dong-usd-20251025135834133.htm
[11] Baochinhphu.vn. THỊ TRƯỜNG HÀNG HÓA: Đồng USD mạnh lên kéo giá hàng hóa đồng loạt giảm. https://baochinhphu.vn/thi-truong-hang-hoa-dong-usd-manh-len-keo-gia-hang-hoa-dong-loat-giam-102251105085900955.htm
[12] Laodong.vn. Đồng USD hạ giá, chuyên gia lạc quan về tầm nhìn dài hạn. https://laodong.vn/tien-te-dau-tu/dong-usd-ha-gia-chuyen-gia-lac-quan-ve-tam-nhin-dai-han-1606085.ldo
[13] Nso.gov.vn. Tổng quan dự báo tình hình kinh tế thế giới quý III năm 2025. https://www.nso.gov.vn/du-lieu-va-so-lieu-thong-ke/2025/10/tong-quan-du-bao-tinh-hinh-kinh-te-the-gioi-quy-iii-nam-2025/
[14] Techcombank.com. Xu hướng tỷ giá USD hiện tại và sắp tới: Tăng hay giảm?. https://techcombank.com/thong-tin/blog/xu-huong-ty-gia-usd
Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Tài liệu này chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin chung và không nhằm mục đích (và cũng không nên được coi là) lời khuyên về tài chính, đầu tư hay các lĩnh vực khác để bạn có thể dựa vào. Không có ý kiến nào trong tài liệu này được coi là khuyến nghị từ EBC hoặc tác giả rằng bất kỳ khoản đầu tư, chứng khoán, giao dịch hay chiến lược đầu tư cụ thể nào phù hợp với bất kỳ cá nhân nào.
