Bản tóm tắt:
Nâng cao kiến thức giao dịch của bạn với hướng dẫn toàn diện về các thuật ngữ Forex quan trọng. Tìm hiểu một số thuật ngữ trong Forex như cặp tiền tệ, pip, giá Bid/Ask, Spread, vị thế Long/Short, quản lý rủi ro, đòn bẩy, Margin... để bắt đầu hành trình giao dịch của bạn.
Trong thế giới đầu tư tài chính, đặc biệt là thị trường ngoại hối (Forex), việc nắm vững các thuật ngữ forex cơ bản là điều kiện tiên quyết để giúp nhà đầu tư trở thành những trader chuyên nghiệp và tự tin hơn khi ra quyết định.
Hiểu rõ các các thuật ngữ forex không chỉ giúp bạn đọc biểu đồ và phân tích thị trường dễ dàng hơn, mà còn giúp bạn kiểm soát rủi ro tốt hơn, nâng cao khả năng sinh lời và tối ưu chiến lược giao dịch. Bài viết này sẽ cung cấp kiến thức toàn diện về một số thuật ngữ trong forex phổ biến, góp phần giúp các bạn hiểu rõ hơn về lĩnh vực đầu tư đầy biến động này.
Giao dịch Forex là hoạt động mua bán các cặp tiền tệ nhằm mục đích sinh lợi dựa trên sự biến động của tỷ giá. Để bắt đầu, bạn cần nắm vững các thuật ngữ forex cơ bản liên quan đến nền tảng, biểu đồ, và các khái niệm liên quan đến các cặp tiền tệ. Ở phần này, chúng ta sẽ đi sâu vào các thuật ngữ hay gặp trong các nền tảng giao dịch, giúp bạn có nền tảng vững chắc để bắt đầu hành trình chinh phục thị trường ngoại hối.
Bạn có thể xem sàn giao dịch (Trading Platform) như một trung tâm điều hành mọi hoạt động của bạn trên thị trường Forex. Đây là phần mềm hoặc ứng dụng để bạn thao tác đặt lệnh, theo dõi biểu đồ, quản lý danh mục, và thực hiện các phân tích kỹ thuật, cơ bản.
Trong thị trường Forex hiện nay, MetaTrader 4 (MT4) và MetaTrader 5 (MT5) là hai nền tảng phổ biến nhất nhờ tính năng mạnh mẽ, khả năng tùy biến cao cùng với cộng đồng hỗ trợ khổng lồ. Các nền tảng này cung cấp đầy đủ các công cụ phân tích kỹ thuật, chế độ xem biểu đồ, các chỉ số hỗ trợ dự đoán xu hướng và nhiều tính năng tiện ích khác.
Các sàn môi giới đều cung cấp nền tảng của họ hoặc dựa vào các phần mềm phổ biến như MT4, MT5, hoặc cTrader. Việc làm quen với nền tảng là bước đầu quan trọng giúp bạn có thể đặt lệnh chính xác, quản lý rủi ro và phân tích thị trường hiệu quả hơn. Khi đã hiểu rõ về sàn giao dịch, bạn có thể tự tin hơn với các thao tác của mình, dễ dàng thích nghi khi chuyển đổi giữa các nền tảng khác nhau.
Không thể phủ nhận rằng, biểu đồ (Chart) là phương tiện quan trọng nhất giúp các trader đọc được những biến động trong giá cả của các cặp tiền tệ. Đây là hình thức thể hiện dữ liệu giá qua các dạng biểu đồ khác nhau như biểu đồ nến Nhật, biểu đồ thanh, hoặc biểu đồ đường.
Biểu đồ giúp trader dễ dàng nhận biết xu hướng, điểm vào và thoát lệnh, cũng như các mô hình giá đặc trưng. Đặc biệt, biểu đồ nến Nhật (Japanese Candlesticks) đã trở thành phương pháp phổ biến nhất để thể hiện biến động giá vì tính trực quan và chi tiết của nó. Nhìn vào biểu đồ, trader có thể dễ dàng quan sát các điểm đỉnh, đáy, vùng hỗ trợ hay kháng cự, từ đó đưa ra quyết định giao dịch chính xác hơn.
Ngoài ra, trục tung thể hiện giá trị của cặp tiền tệ, còn trục hoành thể hiện thời gian. Sự kết hợp linh hoạt các yếu tố này giúp nhà giao dịch có một cái nhìn toàn diện về diễn biến thị trường trong từng khung thời gian khác nhau, từ đó xác định các điểm phù hợp để mở hoặc đóng vị thế.
Đây là dạng biểu đồ thể hiện chuyển động giá theo từng cây nến riêng lẻ, cung cấp rất nhiều thông tin về tâm lý thị trường trong mỗi khoảng thời gian. Cây nến gồm thân nến (Body), bóng nến (Wicks), và có thể có màu sắc khác nhau tùy theo thiết lập của nhà giao dịch.
Thân nến thể hiện giá mở cửa và giá đóng cửa trong khoảng thời gian nhất định, trong khi bóng nến cho biết mức giá cao nhất và thấp nhất đạt được. Ví dụ: nến màu xanh thể hiện giá tăng (đóng cửa cao hơn mở cửa), còn nến màu cam thể hiện giá giảm.
Mỗi cây nến không chỉ đơn thuần là biểu tượng chuyển động giá, mà còn phản ánh tâm lý của nhà đầu tư tại thời điểm đó. Những mô hình như Hammer, Doji, Engulfing hay Morning Star giúp các trader dự đoán xu hướng tiếp theo dựa trên hình dạng và vị trí của nến trong biểu đồ. Với khả năng cung cấp thông tin chi tiết, biểu đồ nến Nhật trở thành công cụ không thể thiếu trong phân tích kỹ thuật của mọi trader.
Cặp tiền tệ là trung tâm của thị trường Forex, vì đây là cách để xác định giá trị của một đồng tiền so với đồng tiền khác. Trong một cặp tiền tệ, bạn sẽ mua đồng tiền đầu tiên (đồng tiền yết giá, hay base currency) và bán đồng tiền thứ hai (đồng tiền định giá, hay quote currency).
Ví dụ, EUR/USD ở mức 1.4010 có nghĩa là 1 Euro có giá trị 1.4010 đô la Mỹ. Khi giá này tăng, đồng Euro mạnh lên so với USD, còn giảm thì đồng USD trở nên mạnh hơn.
Các các thuật ngữ forex liên quan đến cặp tiền tệ còn bao gồm các loại cặp chính, cặp chéo, cặp ngoại lai, và các đặc điểm như spread, pip, và ký quỹ. Hiểu rõ về các thuật ngữ forex này giúp bạn dễ dàng phân tích xu hướng, xác định các điểm ra vào lệnh phù hợp, cũng như quản lý rủi ro hiệu quả hơn.
Trong hoạt động giao dịch, các khái niệm như giá Bid, giá Ask, spread, pip,... đóng vai trò cực kỳ quan trọng, giúp nhà đầu tư xác định chính xác mức lợi nhuận, lỗ, cũng như khả năng kiểm soát rủi ro.
Trong Forex, luôn tồn tại hai mức giá: Bid và Ask, phản ánh hoạt động mua và bán của thị trường.
Giá Bid là mức giá mà nhà giao dịch có thể bán đồng tiền yết giá của mình ra thị trường. Ngược lại, Giá Ask là mức giá mà nhà giao dịch có thể mua đồng tiền ấy vào. Sự chênh lệch giữa hai mức giá này gọi là spread, đóng vai trò như một phần phí dịch vụ của sàn môi giới.
Trong thực tế, giá Ask luôn cao hơn giá Bid, nhằm đảm bảo nhà môi giới có lợi nhuận dựa trên spread. Nếu bạn mở một vị thế mua, giá vào lệnh sẽ theo giá Ask; còn nếu đặt lệnh bán, giá vào sẽ theo Bid. Khi đóng lệnh, mức giá chốt lỗ hoặc chốt lời sẽ dựa trên các mức giá này.
Spread không chỉ là một chi phí cố định mà còn chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau như tính thanh khoản của cặp tiền, thời điểm giao dịch, độ lớn của lệnh, và các sự kiện tin tức lớn.
Các cặp tiền chính có spread thấp hơn do tính thanh khoản cao, giúp trader vào ra dễ dàng và chi phí thấp hơn. Trong khi đó, các cặp chéo hoặc ngoại lai thường có spread rộng hơn do ít thanh khoản hơn và dễ biến động hơn, tạo ra mức spread biến thiên lớn theo điều kiện thị trường.
Sự biến động nhỏ nhất trong tỷ giá ngoại tệ đo bằng một đơn vị gọi là Pip, viết tắt của "Percentage in Point". Nó thường là chữ số thứ tư sau dấu thập phân (ví dụ: 1.4010). Pip giúp xác định mức lợi nhuận hoặc lỗ của từng phần nhỏ trên thị trường.
Chẳng hạn, nếu EUR/USD tăng từ 1.4010 lên 1.4020, tức là có sự tăng 10 pips. Các trader thường đặt mục tiêu lợi nhuận dựa trên số pip này để tính toán rủi ro và xác định mức chốt lời hợp lý.
Ngoài ra còn có Pipette, là phần thập phân thứ năm trong báo giá, thể hiện sự nhỏ hơn so với pip truyền thống (một phần mười pip). Mặc dù nhỏ hơn nhiều, nhưng trong các chiến lược giao dịch tần suất cao, Pipette vẫn có thể ảnh hưởng đáng kể đến kết quả cuối cùng.
Trong một số trường hợp, các trader còn dùng đơn vị điểm để đo lường biến động giá nhỏ. 1 pip tương đương 10 điểm, giúp đánh giá chính xác hơn các biến động nhỏ, từ đó dễ dàng tính toán lợi nhuận hoặc thua lỗ trong các chiến thuật giao dịch khác nhau.
Trong quá trình thực hành, các thuật ngữ forex liên quan đến vị thế, lệnh vào, thoát lệnh là những khái niệm quan trọng giúp nhà đầu tư tối ưu hóa lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro.
Khi bạn mở vị thế Long, nghĩa là bạn kỳ vọng rằng giá sẽ tăng trong tương lai và bạn mua vào với mong muốn sau này bán ra kiếm lời. Đây là chiến lược phù hợp trong những xu hướng tăng rõ ràng hoặc trong các thời điểm thị trường khả năng phục hồi cao.
Trong thuật ngữ bullish, người ta mô tả một thị trường hoặc nhà đầu tư kỳ vọng tăng trưởng. Hình ảnh con bò tót húc lên - biểu tượng của thị trường tăng giá - thường giúp hình dung rõ hơn về tâm lý này. Khi thị trường có dấu hiệu bullish, các nhà giao dịch có xu hướng mở vị thế mua để bắt lấy xu hướng tăng trưởng.
Ngược lại, khi mở vị thế Short, bạn dự đoán giá sẽ giảm và thực hiện bán để sau đó mua lại giá thấp hơn, thu lợi từ sự giảm của thị trường. Trong thuật ngữ bearish, thị trường hoặc nhà đầu tư tin rằng giá sẽ tiếp tục giảm, và hình ảnh con gấu cào xuống là biểu tượng rõ ràng cho xu hướng này.
Trong nhiều trường hợp, short selling (bán khống) là một chiến lược cực kỳ hiệu quả để kiếm lợi trong thời kỳ thị trường giảm, nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro lớn nếu dự đoán sai.
Kích thước của vị thế trong Forex thường được tính theo lô (lot), một đơn vị chuẩn hóa của giao dịch. Các loại lô phổ biến là tiêu chuẩn (Standard Lot), Mini Lot, Micro Lot và Nano Lot, mỗi loại tương ứng với khối lượng khác nhau của tiền tệ.
Giá trị mỗi pip cũng phụ thuộc vào kích thước lô và cặp tiền đang giao dịch. Ví dụ: với một lot tiêu chuẩn, mỗi pip giá trị rơi vào khoảng 10 đô la Mỹ, trong khi với micro lot thì khoảng 0.10 đô la. Việc hiểu rõ giá trị mỗi pip giúp nhà đầu tư dễ dàng ước tính lợi nhuận hoặc thua lỗ trong từng giao dịch.
Hai lệnh này giúp trader kiểm soát và quản lý rủi ro một cách hiệu quả. Lệnh dừng lỗ (SL) là mức giá tự động đóng lệnh khi thị trường đi ngược mong đợi, giúp hạn chế tổn thất. Trong khi đó, lệnh chốt lời (TP) là mức giá tự động thoát ra tại điểm có lợi nhuận.
Việc xác định đúng điểm đặt SL và TP là yếu tố quyết định thành công trong trader, giúp duy trì lợi nhuận đều đặn qua từng giao dịch và tránh cảm xúc chi phối quyết định. Ví dụ, nếu mở vị thế mua EUR/USD ở 1.1412, bạn có thể đặt SL tại 1.1400 để giới hạn lỗ trong phạm vi 12 pips.
Quản lý vốn và rủi ro là yếu tố không thể thiếu để duy trì tính bền vững trong đầu tư Forex. Từ đòn bẩy, ký quỹ cho đến quản lý rủi ro, từng khái niệm đều liên quan chặt chẽ đến khả năng sinh lợi và hạn chế tổn thất của nhà giao dịch.
Trong thị trường Forex, đòn bẩy (Leverage) là công cụ cho phép trader kiểm soát vị thế lớn hơn nhiều so với số vốn thực tế có trong tài khoản. Với tỷ lệ đòn bẩy phổ biến như 1:50, 1:100, hoặc 1:500, nhà đầu tư có thể giao dịch với số vốn chỉ chiếm một phần của quy mô thật của vị thế.
Chẳng hạn, đòn bẩy 1:50 cho phép bạn mở vị thế trị giá 50 lần số dư trong tài khoản. Điều này giúp tối ưu khả năng sinh lời, nhưng đồng thời cũng gia tăng khả năng thua lỗ lớn hơn nhiều, nếu dự đoán sai hướng.
Dù đòn bẩy giúp lãi nhiều hơn, rủi ro cũng không nhỏ. Thua lỗ có thể vượt quá số tiền thực sự gửi vào tài khoản, gây tình trạng âm tài khoản hoặc buộc phải nạp thêm tiền để duy trì vị thế. Chính vì vậy, bạn cần cân nhắc sử dụng đòn bẩy một cách hợp lý, phối hợp với các phương pháp quản lý vốn và vị thế.
Ký quỹ là khoản tiền gửi ban đầu bắt buộc khi mở vị thế bằng đòn bẩy, giúp hình thành nền tảng cho việc mở lệnh. Trong khi đó, ký quỹ tự do là phần còn lại trong tài khoản, có thể dùng để mở vị thế mới hoặc dự phòng rủi ro.
Điều tháng này có ý nghĩa cực kỳ quan trọng, vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng duy trì vị thế và tránh tình trạng bị margin call khi thị trường bất ngờ biến động lớn.
Là cảnh báo của nhà môi giới khi tài khoản của bạn không còn đủ ký quỹ để duy trì các vị thế đang mở. Nếu không bổ sung thêm tiền hoặc đóng bớt các lệnh, nhà môi giới sẽ tự động đóng các vị thế thua lỗ để tránh âm tài khoản. Vì vậy, việc quản lý tốt ký quỹ, đặt lệnh dừng lỗ hợp lý và không để đòn bẩy quá cao là điều cần thiết để bảo vệ tài khoản của bạn.
Trong giao dịch Forex, ngoài việc nắm vững các thuật ngữ forex, nhà đầu tư còn phải quan tâm đến các yếu tố phân tích để dự đoán xu hướng và đưa ra quyết định đúng đắn. Phân tích kỹ thuật và cơ bản là hai phương pháp chính, cùng với các yếu tố tác động như thanh khoản, biến động, xu hướng, và các sự kiện thị trường.
Thanh khoản là khả năng dễ dàng mua hoặc bán một cặp tiền tệ mà không làm thay đổi tỷ giá. Thị trường có tính thanh khoản cao giúp các trader thực hiện giao dịch nhanh chóng, với spread thấp, và ít mắc phải các trượt giá bất thường.
Các cặp tiền chính như EUR/USD, USD/JPY, GBP/USD luôn có tính thanh khoản cao nhờ số lượng giao dịch lớn. Ngược lại, các cặp ngoại lai hoặc chéo thường ít tính thanh khoản hơn, dễ gây ra spread rộng và khó kiểm soát giá.
Biến động thể hiện mức độ dao động của giá cả trong một khoảng thời gian. Thị trường có biến động cao thường dễ tạo ra các cơ hội giao dịch ngắn hạn, tuy nhiên cũng tiềm ẩn rủi ro lớn hơn. Tương tự, biến động thấp mang lại tính ổn định hơn, phù hợp cho các chiến lược dài hạn.
Các yếu tố ảnh hưởng đến biến động gồm: tin tức kinh tế, chính trị, dữ liệu vĩ mô, quyết định của ngân hàng trung ương, thiên tai, xung đột chính trị,… Nhà giao dịch cần theo dõi lịch kinh tế và các bản tin để nắm bắt thời điểm có thể gây ra biến động lớn.
Việc xác định đúng xu hướng là yếu tố sống còn trong phân tích kỹ thuật. Các xu hướng chính gồm tăng, giảm, và đi ngang. Hiểu rõ sự hình thành và kết thúc của các xu hướng giúp trader đặt lệnh theo hướng chủ đạo, giảm thiểu rủi ro và tăng khả năng thắng lợi.
Các công cụ xác định xu hướng như đường xu hướng, mức hỗ trợ và kháng cự, mô hình giá, giúp ta dự đoán hướng đi của thị trường một cách khách quan dựa trên các dữ liệu quá khứ.
Phân tích kỹ thuật dựa trên biểu đồ, mô hình giá và các chỉ số để dự đoán xu hướng trong ngắn hạn hoặc trung hạn. Ngược lại, phân tích cơ bản tập trung vào các yếu tố kinh tế vĩ mô, chính sách tiền tệ, dữ liệu kinh tế để dự báo tiềm năng tăng giảm dài hạn của tiền tệ.
Cả hai phương pháp đều có ưu điểm riêng, và việc kết hợp chúng sẽ giúp nhà đầu tư có chiến lược toàn diện hơn, phòng tránh được các rủi ro từ yếu tố bất ngờ hoặc biến động đột ngột.
Trong hành trình trở thành một trader thành công, việc nắm vững các thuật ngữ forex là bước nền tảng không thể bỏ qua. Các các thuật ngữ forex cơ bản như sàn giao dịch, biểu đồ, cặp tiền tệ, pip, lot, và các khái niệm về vốn, quản lý rủi ro đều góp phần hình thành tư duy phân tích, chiến lược và kiểm soát cảm xúc tốt hơn trong thị trường đầy biến động này.
Hiểu rõ các thuật ngữ trong Forex không chỉ giúp bạn thấu hiểu sâu hơn về cách hoạt động của thị trường, mà còn giúp bạn tối ưu hóa lợi nhuận, giảm thiểu rủi ro và ngày càng trưởng thành trong con đường trở thành nhà đầu tư chuyên nghiệp. Vì vậy, hãy dành thời gian học hỏi và luyện tập codinh hành các một số thuật ngữ trong forex, để tự tin bước vào thế giới buôn bán ngoại hối.
Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Tài liệu này chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin chung và không nhằm mục đích (và cũng không nên được coi là) lời khuyên về tài chính, đầu tư hay các lĩnh vực khác để bạn có thể dựa vào. Không có ý kiến nào trong tài liệu này được coi là khuyến nghị từ EBC hoặc tác giả rằng bất kỳ khoản đầu tư, chứng khoán, giao dịch hay chiến lược đầu tư cụ thể nào phù hợp với bất kỳ cá nhân nào.
Nắm vững chiến lược giao dịch Breakaway Gap và nâng cao kỹ năng phân tích kỹ thuật của bạn. Tìm hiểu cách xác định, xác nhận và tận dụng các biến động giá lớn.
2025-07-16
Bạn tò mò về giao dịch Forex và CFD? Hãy khám phá những điểm khác biệt chính, ưu điểm và rủi ro để tìm ra chiến lược phù hợp với mục tiêu giao dịch của bạn.
2025-07-16
Theo dõi triển vọng giá dầu trong ngắn hạn với thông tin chi tiết về cung, cầu, tính theo mùa và dự báo phù hợp với các nhà giao dịch năng lượng tích cực.
2025-07-16
